Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1955, Blaðsíða 107

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1955, Blaðsíða 107
HEIÐIN Læknirinn ætlar að fá ný föt á drenginn, tekur hann með sér í kaupfélags- húðina og kynnir hann kaupfélagsstjóranum þannig: „Hann er útilegumaður. Eg tók hann með mér að ofan. Hann hefur ekkert að gera leingur í því Helvíti.“ (123) Læknirinn lýsir skjólstæðingi sínum á sinn hátt: — Þú sérð' það sem hann hefur: duggarapeysu af lángafa sínum, mórauðar buxur, bláan rass. Ef hann væri kominn til Vínarborgar mætti hafa upp úr honum á fjölleikahúsi. Með öðrum orðum: hann er sá ákjósanlegasti fulltrúi þessarar svokölluðu íslensku menníngar, sem mest hefur verið rætt um í flokksblöðum ykkar undanfarin ár. 124 Ut af þessu spinnst nú löng orðasenna milli læknisins og kaupfélagsstj órans um íslenzka menningu. Þar sem þetta samtal kemur við innsta kjarna og tilgang verksins, virðist full ástæða að vitna nokkuð ríflega í það. Kaupfélagsstjórinn mótmælir staðhæfingu læknisins: — Nei, farðu í logandi. Þetta er ekki íslenzk menníng. — Hvað er það þá? — íslenzk ómenníng. — Hver er munurinn? spurði læknirinn. — Munurinn á íslenzkri menníngu og íslenzkri ómenníngu er svipaður og á buxunum þessa únga manns og frakkanum þínum. — Ég keypti minn frakka í Vínarborg, og buxumar stráksins eru úr útlendu efni upp- runalega, — það er kallað molskinn, en bótin á rassinum er af dularfullum uppmna, hún er í síðasta lagi íslenzk. — Það er rángt að dæma sveitamennínguna eftir mishepnuðum einstaklíngum. — Því í djöflinum hafið þið kaupfélagsstjóramir ekki vit fyrir fólki svo að mishepnaðir einstaklíngar hætti að vera regla í þessu þjóðfélagi, en afgángurinn undantekníngar? Get- urðu varið það fyrir samvisku þinni að láta föður þessa stráks safna tvö þúsund krónum á reikníng sinn við kaupfélagið, meðan hann lætur sitt eigið afspreingi dragast upp við húngur, nekt og menníngarleysi í öllum myndum, konuna sína drepast úr húngri og móður sína farlama gráta af mjólkurskorti. — Einsdæmin eru verst. — Stendur það í Tímanum? — Það er sannleikur. — Þú hefur ekki leyfi til að segja mér að það sé einsdæmi í sveitum að únglíngar gánga húngraðir, útþrælkaðir, lúsugir, uppeldislausir, lífsleiðir, svo að maður stendur undrandi yfir því að þeir skuli ekki hafa heingt sig fyrir laungu, — ef þú segir að það sé einsdæmi, þá skal ég stimpla þig æralausan lygara, karl minn, og setja eld í alt þitt andskotans kaup- félag strax í nótt. Það eru hundmð af dæmum. Það eru þúsund af dæmum. Og ef ísland væri svo óheppið að hafa miljónir íbúa væru miljónir af dæmum. Ég get skrifað heila bók af þeim dæmum, sem ég [hef] haft fyrir mínum eigin augum bæði árið sem ég var læknir fyrir norðan og eins síðan ég kom híngað. Islenskir sveitamenn eru yfirleitt samandregnir í einn persónugervíng, strákinn, sem þú hefur þarna fyrir framan þig. íslenskir sveitamenn eru yfirleitt niðurbældir, útandskotaðir helvítis ræflar, andlausir, siðlausir, heimskir, 297
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.