Tímarit Máls og menningar - 01.11.1955, Side 116

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hafði tekið það form, að hann hafði á óskiljanlegan hátt fundið lífið seitla úr sínum eigin
kroppi yfir til hennar. Og það stúlka, sem hann gat ekki fyrir sitt líf haft hinar minstu mæt-
ur á. Þvert á móti, honum bauð við hinum grófa og þurftuga líkama hennar, hinum klám-
feingnu snertíngum hennar og þukli, hinum blautu og óþverralegu kossum hennar, sem
fluttu ekki með sér neina blíðu né neinn fínleik, og að lokum hina gráðugu og samvisku-
lausu þágu hennar á hinum ósjálfráðu fýsnum hans, — þessa líkama hennar, sem var frá
hvirfli til ilja ekki annað en eitt einasta blygðunarlaust kynfæri. Upp frá þessari túnglskins-
nótt hafði hann verið háður vilja hennar, — kom þegar hún kallaði, gerði það sem hún dá-
leiddi hvatir hans til að gera, og fór þegar hún benti honum á dymar. Og þetta endurtók
sig jafnvel kvöld eftir kvöld, nótt eftir nótt, þótt hann væri nær dauða en lífi. 208—-209
Á göngu út nteð sjónum í döprunt hugleiðingum lendir drengurinn hjá skó-
aranum og segir honum þá m. a., að það megi vel fara svo, að hann hætti við
ameríkuferðina. Þessu tekur skósmiðurinn sem gleðifrétt, því í augum hans
„geta eingir verið þektir fyrir að fara til Ameríku nema sveitarómagar og
óbótamenn11:
Og síst eiga úngir efnilegir piltar að láta sér til hugar koma að yfirgefa fósturjörð sína,
þegar hún þarfnast svo nauðsynlega hvers einasta átaks bama sinna! Sonur fjallkonunnar,
gerðu ekki útlend stórborgastræti að föðurlandi þínu. Hvaða erindi átt þú í land þar sem
einginn þekkir Jónas og einginn man Snorra. — Guð hefði ekki gróðursett ætt þína og
mína og ætt skálda vorra, málsnillínga og annara fyrirmyndarhöfðíngja, ef Saskatchewan
væri takmarkið og Vídalín ímynd hinna útvöldu —. 212
Að þessum fyrirlestri skósmiðsins loknum rís skáldið Stefán Stefánsson á
fætur, gengur yfir að heiðardrengnum
og grét svo ákaft að hann misti af sér gleraugun og lá við að hann misti einnig út úr sér
tanngarðinn. Ifann rétti dreingnum hendina og stamaði nær dauða en lífi af hrifníngu:
— Ég elska ... elska ... Island.
Nefið á honum var ákaflega blátt og augun á honurn týnd í þoku. 213
Tuttugasti og fyrsti kafli (bls. 213—220). — Guðmundur snýr sér í neyð
sinni til kaupfélagsstjórans og biður hann um að útvega sér vinnu. En kaupfé-
lagsstjórinn vill þá ekkert gera fyrir íslenzkan ungling, sem ætlar að setjast að
í Ameríku, og heldur langa prédikun yfir drengnum. Að flytja búferlum til
Ameríku álítur hann „þjóðernislegt sjálfsmorð, sem einga réttlætíngu geti
fundið fyrir augliti Guðs né manna, því ef Guð hefði þurft þess með, að þú
væri amerískur, þá hefði hann skapað þig amerískan frá upphafi“ (216):
En nú skal ég segja þér, hvar þína eigin Ameríku er að finna. Hún er í heiðinni þar sem
þú ert fæddur og uppalinn. Þar er þín Ameríka. Þar áttu að brjóta land, rækta tún, byggja
hús, girða, leggja vatnsleiðslu, byggja vegi, stofna veiðibú, — í einu orði sagt nema land
306