Tímarit Máls og menningar - 01.06.1998, Blaðsíða 9

BRÉF TIL KRISTÍNAR GUÐMUNDSDÓTTUR
- að öðru leyti - prýðilegu trú fyrir mér: það var einsog alveg einhver
stóróþægilegur draumur, mér liggur við að segja martröð.)
Ég sendi þér spjaldskrárblöð tvö, 1) Þórður (Theodore) Dahl Þórðarson
Diðrikssonar (faðir Ruby) og 2) Davíð Wendell James (bóndi Ruby). Þórður
ýngri Dahl Diðriksson giftist Braithwaite (mig minnir af velskum ættum,
þ.e. frá Wales). Þórður ýngri Dahl, faðir Ruby, var eitt hinna sex barna sem
Þórður kallinn Diðriksson átti með Maren Jacobsen, hinni dönsku, eigin-
konu sinni nr. 2. Ruby er ýngst barna Þórðar ýngra Dahls, fædd einsog þú
sérð 28. apríl 1910. Ekkert er auðveldara en útvega alla þá súpu af afkom-
endum sem Þórður Diðriksson á hér, en ég vil ekki leggja meira á þig í bili,
því auðvitað er þetta fólk ekki annað en nöfn fyrir þér, í meira lagi holdlaus.
Ég kyntist tveim sonum Þórðar ýngra Dahls, þeir eru menn um og yfir
sextugt, ákomugóðir og hlýlega viðfeldnir, en grófir, feitir og óíslendíngslegir.
Samt ekki þessar kríngluleitu dönsku manngerðir, heldur í senn lángleitir og
feitir, dökkir, dálítið einsog stríhærðir, og vitaskuld farnir að grána. Með því
þeir sem aðrir í Spanish fork eru einhverskonar púlsmenn, undraðist ég þó
hve hinn feiti grófgerði frændi þinn Royal hafði óeðlilega smáar og vellagaðar
hendur mitt í öllum grófheitum týpunnar að öðru leyti. Ruby afturámóti
hafði alveg nákvæmlega samskonar handtak og þú. (Kven)vörður sálnareg-
istursins í Provo hafði í miklum flýti sett saman handa mér örstutt yfirlit um
Þórð Diðriksson og hina alfyrstu íslendínga sem fóru yfir eyðimörkina, svo
sem Samúel Bjarnason. En þar er miklu færra sagt en það sem ég vissi áður
um Samúel þennan, og að mormóna sið dregin fjöður yfír öll „lýti“ manns-
ins, jafnvel á kostnað sannsögulegrar ffásögu, t.d. ekki sagt frá því að Samúel
var tvíkvænismaður, og ekki heldur hinu sem er enn merkilegra, að hann var
gerspiltur drykkjusjúklíngur áður en hann druslaðist á stað til Utah, (en varð
þar nokkurskonar íngólfur Arnarson og líklega einn mestur landstólpi
íslendínga í Spánarforkssveit). Samskonar vöntun er í skrifaðri enskri skýrslu
sömu varðkonu (secretary of the Ward) um Þórð. Ég sendi þér líka heldur
en fleygja því, sögu Kate Carter af Þórði. Kate Carter hefur skrifað sögu
mormóna í kríngum 25 þykkum bindum, en það er alt á eina bókina lært,
dílettantismus einsog hjá Þórstínu Jackson eða Þorsteini Þ. Þorsteinssyni,
altaf eitthvað vitlaust í hverri setníngu þar sem eiga að vera staðreyndir, aldrei
nákvæmlega hægt að reiða sig á neitt, aldrei nein skilgreiníng sem tekur
heima um nokkurn hlut, aukaatriðin altaf gerð að aðalatriðum, en aðalatrið-
in af einhverjum ástæðum, framandi sagnffæði, ekki einusinni látin fljóta
með af vangá, aukin heldur meir: sagnfræði dugnaðargrautarhausa með
prestskonumóral. (Til dæmis varast kellíngin auðvitað að tala um tröllin og
forynjurnar sem voru efst í huga Þórðar þegar hann var veikur á skipinu.)
Þú sagðist ekki vera síður forvitin um Loft Jónsson úr Vestmanneyum
TMM 1998:2
7