Skagfirðingabók - 01.01.1969, Qupperneq 40

SKAGFIRBINGABÓK
svo það mál niðri um hríð, því að amtmaður vildi ekki að gjöra,
meðan þeir sýslumaður og Björn kölluðust ekki sáttir."
1825 og í þann tíma var amtmaður að halda fast að honum
[þ. e. sýslumanni] að gjöra út um Viðvíkurland, átti hann að eiga
sókn við Björn Illugason og alla nábúa Viðvíkur, og afmála kort,
og þótti amtmanni jafnan nokkuð að því og sumt með sönnu, en
sumt miður, því hann var sjálfur mikill maður í mælingafræði. Sýslu-
maður reið til Hofsóss og gjörði þar kort eftir landmælara upp-
teiknun, að því sem við varð komið að nota hana, og fór síðan
heim í Viðvíkursveit og kom að Miklahóli krankur mjög, gat hann
þó fengið af Páli, er þar bjó, og Jónatan Jónssyni í Garðakoti að
játa réttleika kortsins, en Björn lézt eigi sjá svo vel, að hann mætti
það gjöra.. ."1
1826 „Þá var sáttafundur í Viðvík um hvalrekamark við Brimnes,
var lítill spölur undanskilinn Brimnesi um hvalreka á blaði gömlu,
og vildi þá Björn Illugason skilja þann spöl frá Viðvík, ef hvalur
kæmi á, en hafði þó skotið til amtmanns. Reið Jón Espólín þangað
og sýndi bréf amtmanns um það, að honum sýndist fráleitt, að Brim-
nes næði þeim reka, hvort sem Viðvík mætti helga sér hann eða
aðrir, fór þá Björn ofan af því með öllu, en um land sjálft hirði
sýslumaður ei að vera ásvellari í sáttum en amtmanni líkaði, því
hann skyldi ráða, hvort sátt væri gild eða ekki — og er Björn hafði
slakað nokkuð til um land, er hann eignaði sér fyrst, en sleppt þessu,
kvað hann nú halla fyrir sér lagahörku og öðru, og bað mann þann,
er var með sýslumanni, yrkja um. Hann hét Gísli, son Konráðs á
Völlum, og var skáld; hann kvað undir nafni Bjarnar, sem hann
beiddi:
1 Hér má skilja, að Espólín dregur í efa, að Björn hafi verið svo sjón-
dapur sem hann taldi sig vera. En ég hef veitt því eftirtekt, að hin síðusm
ár Björns í sáttanefnd er rithönd hans, er hann ritar nafn sitt undir fundar-
gerðir, orðin klúrari og ljótari en áður. Og síðustu árin er auðséð, að hann
skrifar ekki nafn sitt sjálfur, læmr annan mann gera það. Þykir mér líklegt,
að sjóndepra hafi valdið. Það er með sönnu vitað, að Björn var alblindur
nokkur síðustu ár ævinnar. Má því vera, að Espólín gruni Björn hér að ósekju.
38