Tímarit um menntarannsóknir - 01.06.2012, Qupperneq 19

Tímarit um menntarannsóknir - 01.06.2012, Qupperneq 19
19 Rauntengsl eða merkingartengsl? yfirhöfuð. Hefur það slíka hvöt í móður- kviði? Í vöggu? Hefur það hvöt til að læra að taka höndum um hluti, læra að skríða, að ganga, klifra, borða með skeið? Án efa hafa börn hvöt til að gera allt þetta en ann- að mál er hvort þau hafa hvöt til að læra að gera það. Þau hafa samt af þessu lært og þegar eitthvað verður okkur lærdómsríkt án þess að við ætluðum að læra af því sér- staklega þá segjum við að við höfum „lært af reynslunni“. Með skólum er reynt að ná lærdómsríkri reynslu nemendanna undir stjórn og gera hana markvissa með því að einangra hinn æskilega námsþátt hennar, það sem læra skal, og fá nemandann með einum eða öðrum hætti til að einbeita sér að honum sérstaklega. Þannig á til dæmis að vera hægt að einangra nákvæmlega það sem læra þarf til að kunna þýsku og setja unglingnum það fyrir, til dæmis með þýskum stíl. Þessi viðleitni skólans til að einangra valda námsþætti og stjórna nám- inu í þeim getur (að margra dómi) orðið á kostnað reynslunnar; hún verði ein- hæfari og þannig rýrari af ýmsu því sem lærdómsríkt er og að sama skapi fækki kostum þess sem nemendur hafi sjálf- kvæma hvöt til að gera. Með því reynir enn meira á aðkvæma námshvöt nemenda og iðulega verður að viðurkenna að hún hrekkur ekki til og unglingurinn fæst ekki til að gera þýskustílinn beinlínis af náms- hvöt sinni. Þá verður að grípa til annarra ráða sem vonandi duga til. Til dæmis að hann sjálfur bæti sér upp með sjálfsaga það sem á vantar af námshvötinni! Þessi viðleitni skóla til að einangra það sem læra skal og gera úr því óblandin námsleg viðfangsefni hefur sætt gagnrýni nafntogaðra skólamanna og hugsuða um menntun, svo ekki sé minnst á mótþróa nemendanna sjálfra. Skoða má mennt- unarheimspeki Johns Dewey beinlínis sem andsvar við henni og þeim náms- og kennsluháttum sem af henni leiða (sjá ýmsar greinar í safni ritstýrðu af Jóhönnu Einarsdóttur og Ólafi Páli Jónssyni, 2010). Í stað þess að einangra námsþættina til hins ýtrasta og einhæfa námið að sama skapi boðaði hann að námsleg viðfangs- efni barnanna skyldu beinlínis sett inn í og unnin upp úr margbreytilegum reynslu- heimi þeirra og miða að því að auðga hann af aukinni lærdómsríkri reynslu. Þeirri lærdómsríku reynslu var ætlað að setja þá nýju þekkingu, þá auknu færni og getu sem barn öðlaðist við námið, í heildrænt samhengi. Það samhengi fengist ekki bara með tilvísunum í reynsluheim barnsins heldur með því að námið sjálft færi fram í slíku samhengi í verki. Og ekki einungis verklegu samhengi, að börnin lærðu um lögmál eðlisfræðinnar eða sögu mannkyns við verklega framkvæmd, heldur félags- legu samhengi. Námsleg markmið skólans yrðu gerð að sameiginlegu úrlausnarefni þess samfélags sem skólinn myndaði um þau. Af þeirri reynslu ykist börnunum þroski eða með öðrum orðum getan til að bera uppi síaukna þekkingu sína og gefa henni hlutverk í hugarheimi sínum og at- höfnum. Nám þeirra yrði af þessu sannar- lega menntandi í þeim skilningi að auka þeim tilvistarlegan styrk. Þau styrktust að þekkingu, færni og getu í hverjum nýjum snertifleti við heiminn sem námsleg við- fangsefni þeirra opnaðu þeim. Víkjum aftur að hvöt barna til að leika sér. Sé barn spurt að því hvers vegna það
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182

x

Tímarit um menntarannsóknir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit um menntarannsóknir
https://timarit.is/publication/1140

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.