Úrval - 01.05.1953, Page 53

BRAUÐALDINAFLUTNINGARNIR MEÐ BOUNTY
51
Nelson og félagi hans settu nið-
ur hinar ungu plöntur í potta í
skýli á ströndinni. Bligh, er
vissi um þann mikla vísinda-
áhuga, sem tengdur var för
hans, skrifaði nákvæma lýsingu
á trjánum: „Hinir innfæddu
telja átta tegundir brauðaldin-
trjáa, sem þeir nefna hverja
með sínu nafni . . . Munurinn á
aldinunum er mestur á fyrstu
og áttundu tegundinni. Á þeirri
fyrstu er það stórt og aflangt;
á þeirri áttundu er það hnöttótt
og helmingi minna en af hinum
tegundunum."
En Bligh kom líka færandi
hendi. Hann færði Tahitibúum
nokkrar plöntur og athugaði
hvað orðið hafði um gjafir úr
fyrri ferðum. „Mér veittist sú
ánægja,“ skrifaði hann, „að sjá
og fá ávöxt sem þeir höfðu
ekki þekkt áður en við komum.
Og meðal þess sem þeir komu
með um borð og buðu til sölu
var pipar (capsicum), grasker
og tveir kiðlingar.“ 1 þetta
skipti færði hann þeim m. a.
fræ af agúrkum, melónum,
grænu salati og möndlum. „Af
því að þeir hafa yndi af blóma-
angan og konur þeirra skreyta
sig angandi blómum færði ég
þeim einnig rósaaldin.“
Hinn 31. janúar 1789, þegar
undirbúningi heimfararinnar
var að ljúka, skrifaði Bligh í
dagbók sína: „í morgun skip-
aði ég svo fyrir að allar kist-
ur væru teknar í land og skip-
ið þvegið að innan með sjóð-
andi vatni til að drepa kaka-
lakana. Það er mikil fyrirhöfn
að halda skipinu lausu við
meindýr . . . Með gildrum og
góðum köttum losuðum við
okkur við mýs og rottur.“
Hinn 31. marz skrifaði Bligh:
„Nú eru allar plönturnar
komnar um borð, í 774 pottum,
39 keröldum og 24 kössum.
Brauðaldintrén eru 1015; auk
þess höfum við safnað fjölda
annarra plantna.“
Loks hinn 4. apríl, röskum
fimm mánuðum eftir komuna
til Tahiti, var Bounty ferðbúin
til Vesturindía. Siglt var í vest-
ur í stefnu á Góðravonahöfða
Hinn 27. apríl, eftir skamma
viðdvöl á einni Tongaeyjanna,
skrifaði Bligh: „Hingað til
hefur ferðin gengið að öllu
leyti að óskum og allt sem
gerzt hefur aðeins verið okkur
til ánægju og skemmtunar.“
Morguninn eftir varð hin
sögufræga uppreisn um borð.
Það fyrsta sem uppreisnar-
menn gerðu eftir að þeir höfðu
náð skipinu á sitt vald og los-
að sig við skipstjórann, var
að fleygja farminum fyrir
borð. Fáum stundum síðar flutu
brauðaldintrén á öldum Kyrra-
hafsins.
Ferð Blighs, 5500 km leið í
opnum báti, er ein af kunn-
ustu sjóhrakningasögum heims-
ins. 1 október 1789 var hann
í Batavia á heimleið og þaðan
skrifaði hann Sir Joseph
Banks: „Þér munuð nú, herra