Skírnir - 01.01.1859, Side 63

Englaml.
FIiÉTTIR.
65
teki& fyrir kaup þeirra og sölu í Suferheimi fyrr en allir þrælar eru
gefnir frjálsir í hverju því landi, er sibafcir menn byggja. þetta
sá og Englendíngar þegar í upphafi, er fyrst varö tilrætt um ab
afnema mansalib; þeir sá og, sem og liggr í augum uppi, ab
eigi er verra verk ab selja mansmenn en ab þrælka þá á heimilum
sínum, og fyrir því hugsubu þeir ser ab skiljast eigi fyrr vib þetta
mál, en öllum blámönnum væri frelsi gefib; en á því voru stór-
miklir erfibleikar, sem nú skal sagt. I Vestrheimi og Vestreyjum
— svo köllum vér allan eyjaklasa þann, er liggr fram meb austr-
ströndum Vestrheims — eru víba hitar næsta miklir, enda gengr
mibbaugr yfir subrhluta Vestrheims norbanverban; Norbralfumenn
þola illa hita og verba þeir meb öllu ófærir til allrar stritvinnu í
sumarhitanum, svo er og sumarhitiun næsta óheilnæmr og fylgja
honum skæbar sóttir, svo menn deyja hrönnum saman, ef þeir gjalda
eigi alla varygb vib. En blámenn bítr hvorki sól né sumar, þeir
eru menn ramir ab afli og hraustir ab heilsu, og fyrir þær sakir
eru þeir nýtir verknmenn og ómissandi á þessum stöbvum, til ab
rækta sykrreyrinn, lesa berin af kaffitrjánum, er kaffibaunirnar felast
í, grafa málm, og gjöra sér hvab annab, er erfibi fylgir. þá er
Norbrálfumenn höfbu numib lönd á meginlandi Vestrheims og á eyjun-
um og voru teknir til ab rækta laudib, höfbu þeir allir þræla til akr-
gerbar og jarbræktar og til ab hirba andvirki sitt; en meb því illa
var meb þá farib og harbla lítt hirt um börn þeirra, fækkubu þeir
jafnskjótt, en margir aubmenn vildu heldr fjölga vib sig en fækka,
fyrir því óx mansalib frá Subrálfunni stanzlaust, meban þab var
leyft; en nú síban er jafnan fremr hörgull á þrælum, og eru þeir
nú orbnir dýr vara, þar sem hverr fullroskinn þræll kostar um 550
rd. ab mebalverbi. Ef nú öllum þræladrottnum hefbi verib skipab
ab gefa þá frjálsa, þá hefbi allr búskapr þeirra farib út um þúfur;
þab sá Englendíngar og fyrir því tóku þeir j)ab ráb, ab borga
hverjum rúma tvo fimtúnga af andvirbi þrælanna til lausnar þeim.
Arib 1833 var þab lögtekib á Englandi, ab í öllum nýlendum Breta
skyldi jjrælar allir frjálsir gefnir, en 20 miljónir pda. st. voru
veittar til endrgjalds eigendum þrælanna. þí voru þrælar allir
og ambáttir i nýlendum Engla, 6 vetra og þabanaf eldri, 781,000
ab tölu, og koma ])á 25] pd. st. á mann. Engin lönd í Norbr-