Skírnir - 01.01.1863, Side 7

England*
FHJETTIR.
9
gerbur vif) Frakka, var hleypt ni&ur tolli á vínum, nú hefur meir
verif) afc gjört, en þó farifc eptir áfengi. þar á móti hefur tolli verifc
haldifc á áfengum drykkjarfóngum, en veitingamönnum þafc í vilnafc, afc
mega selja þau á mörkufcum og mannamótum er yfir standa í 3 daga.
þó stjórnin leggi býsna mikifc fje til barna-og alþýfcuskóla (7J
mill. danskra dala), kemur þafc stundum fram í þingræfcum, afc mikill
hluti alþýfcu þykir kunnáttusnaufcur til bókarinnar; fyrir nokkrum
árum kvafc einn afc þingmönnum upp, afc af fjórum verkmönnum
myndu varla þrír bókfærir. Kom þetta mál til umtals, er um út-
gjöldin var ræfct. Stjórninni þóttu tillögur til skólanna miklar, en
þeir ynnu þó ekki þafc gagn, er til væri ætlazt. Kenndi hún utai
þetta klerkum og skólamönnum og kvafc kennslunni mjög vanhagafc,
er fræfcakennsla væri látin sitja í fyrirrúmi. Stakk hún því upp á,
afc fræfcunum yrfci sleppt, en mestur gaumur gefinn lestri, skript og
reikningslist. Einnig fór hún fram á, afc hafa hönd 1 bagga mefc
skólaprófum, og láta styrktarfje til hvers skóla fara eptir því, hversu
þau gæfust. Hjer á mót andæptu prestar og skólamenn, og ótal
bænarskrár þutu afc úr öllum áttum, en lutu flestar afc því tvennu:
afc fræfcin yrfcu í sömu hávegum haldin, og fjárins ekki synjafc. Dró
nú stjórnin úr nýmælunum þafc sem verst var þegifc, en tillögunum
var játafc sem afc undanförnu.
Hjá Bretum er þafc tífcara en nokkurri annari af Norfcurálfu-
þjófcum, afc halda fjölmenna málfundi. Eru optlega á þeim rædd
allsherjarmál, þjófcamál innlend og útlend, gjörfcar yfirlýsingar og
samin bænarbrjef til stjórnarinnar (og s. frv.). þar sem allir
játa, aö löggjöf og stjórn megi aldrei hverfa úr þeim skorfcum, er
þeim eru settar af vilja þjófcarinnar, afc þjófcin þessvegua verfcur afc
skýra öll mál fyrir sjer, svo hún vilji þafc, sem bezt gegnir, — þar
er og aufcsætt, afc slíkir fundir mega opt miklu orka, miklu til afc
efla þekkingu og áhuga alþýfcu á málum sínum og annara, og miklu
stjórninni til stuönings og upphvatningar, og þar mefc til afc flýta af-
drifum stórmála bæfci heima og erlendis. Sækja þessa fundi málsmet-
andi menn og höffcingjar og opt ferfcast ráfcherrarnir um landifc til afc
kvefcja alþýfcu manna saman og heyra tillögur manna, en mæla fram
mefc því, er þeim þykir miklu skipta. Flestar lagabætur og breyt-
ingar eru svo afc eins fram bornar í þingstofunni, afc |)ær áfcur hafa