Skírnir - 01.01.1863, Blaðsíða 55
Þýzkaland.
FRJETTIK.
57
stj«5rn, þar sem eins er ástatt og á Prússlandi og vífcast hvar á
þýzkalandi. Allur þorri lendborinna manna og þeirra, er mikils eru
um komnir sakir aubs og metor&a, sinna mjög miöaldarbrag á allri
stjórn, og halda, eins og konungurinn sjáifur, af) völd og virbing
Prússlands gangi til þurrbar, ef vikib er úr stafnhafi hinna fyrri kon-
unga. þeir halda og svo mörgum einkarjettindum, ab þeir munu
þykjast ab eins bera hönd fyrir höfub sjer, er þeir rísa vib fram-
faramönnum, þjóbernismönnum og öllum þeim er mæla fram meb
jöfnubi rjettindanna fyrir allar stjettir. Lendbornir menn skipa í
hernum allar enar efstu stöbvar og sjá eigin kosti þröngvab, er rábib
er, ab fækka herlibinu eba minnka herkostnabinn. Fribrik mikli
sagbi, ab herþjónustan yrbi ab vera uppheldisathvarf fátækra abals-
manna. þá er og alþýban upp alin vib og svo innlífub einveldinu
(^gubsnábarvaldinu’’, hervaldi, embættismannavaldi), ab eigi er sýnt,
hve drjúg hún yrbi til fylgis, ef. framar skyldi halda, þar sem vib
svo ramman er reip ab draga. þab sem nú lægi næst er skatta-
synjan, en þá er eptir ab vita, hvort framfaramenn treystast ab taka
upp þetta ráb, er hvervetna þykir óyndisúrræbi ef freistab er. Til
þessa hafa fulltrúarnir sótt málib meb þrótti og áhuga, og eptir því
ab ætla, hve hvasst þeir snerust vib Bismarck út af pólska málinu
(er vjer þegar munum segja frá), mun þeim varla í hug ab gefa
upp vörnina.
þá er uppreistin á Póllandi hafbi geysab um tíma, komst þab
upp, ab stjórnin hafbi bundizt í samning vib Rússa um íhlutan til
libveiilu, ef til óvænis þætti horfa, ebur ef uppreistin færbist yfir
landamæri Prússa og inn í pólsk lönd, er þeir eiga. Hvorumtveggju
skyldi vera heimilt ab fara yfir landamæri ef þeir eltu uppreistar-
menn ebur hyrfu undan |)eim, og hvorir skyldu hægja fyrir hinum
meb ýmsu móti. Fulltrúadeildin skorabi fast á formann rábaneytis-
ins ab skýra frá samningnum og libssafnabi stjórnarinnar, en hann
færbist uiidan, sagbi þab ýkjufregnir, er sagt væri um libssafnab í
Posen, enda hefbi þingib engan rjett til ab mæla hjer á móti(I),
konungur hefbi yfirráb hersins og hann mætti safna libi, þar er hon-
um þætti þurfa, Hjer hófust nú á nýja leik skarpar deilur. Nefnd
var kosin til ab búa til yfirlýsingu í málinu og hún var svo látandi:
.bagur ríkjsins skyldar stjórnina til ab synja hvorumtveggju, Rússum