Andvari - 01.03.1968, Síða 124

122
ARNÓR SIGURJÓNSSON
ANDVARI
Björn Jónsson (ritstjóra ísafoldar), sr. Guðmund Einarsson, ísleif Gíslason og
Þórð Þórðarson, til aS leggja fram svohljóðandi breytingartillögu við fjárauka-
lögin 1878—1879: „Viðbót við 15. gr. fjárlaganna: Til vísinda og verklegra fyrir-
tækja veitist 1000 kr. fyrir fjárhagstímabilið." Grímur Thomsen, formaður og
framsögumaður fjárlaganefndar, var einnig framsögumaður við umræðu um þessi
fjáraukalög. Þegar að þessari breytingartillögu kom, sagði bann um hana í lok
ræðu sinnar: „Það er enn ein breytingartillaga. En af því ég ekki skil hana, vil
ég fyrst heyra skýring flutningsmanna, einkum 1. þingmanns Norður-Múla-
sýslu, sem mun vera aÖalflutningsmaðurinn, áður en ég tala um hana.“
Arnljótur svaraði samstundis:
„Mér heyrðist framsögumaður benda því erindi að mér, að skýra frá tilgangi
breytingartillögu þeirrar, er ég stend fyrstur undir, og er það náttúrleg krafa.
Ég skal þá fyrst benda á það, að breytingartillaga þessi hlýtur að koma milli 8.
og 9. greinar í fjáraukalögunum, og sem sérstök grein, af því að hún er við
aðra grein í fjárlögunum.1) Um efni og tilgang breytingartillögu þessarar er það
að segja, að fé það, sem hún til tekur, er ætlað vissurn manni, sem ég bráðum
skal nefna, og er þessi tillaga gerð samkvæmt góðum undirtektum landsböfðingja.
Fjárlaganefndin veit, að tillaga sú kom fram í nefndinni, að vissurn manni væri
veittur styrkur, en í nefndinni komu menn sér saman um að láta tillöguna þar
niður falla, en koma með hana í fjáraukalögunum. Styrkur þessi á að ganga til
Matthíasar Jochumssonar hér í Reykjavík. En nú verður spurt, hvers vegna og í
hverju skyni á hann að fá þetta fé. Nú sem stendur eigurn vér fjögur höfuðskáld
hér á landi, og þrátt fyrir lítilleik lands vors, hefur það þó ávallt veriÖ frægt fyrir
skáld sín, jafnvel á verstu riðöld vorri, og það er því eigi ónáttúrlegt, að sú ósk lifi
í brjósti þjóðar vorrar að mega halda þessari frægð og þá skáldum vorum. Þessi
ljögur skáld, sem mega heita prýði þjóðar vorrar, eru sjálfsagt ólík að mörgu.
Eitt þessara höfuðskálda, sem e. t. v. er mest frumskáld af þeim öllum, er ríkur
höfðingi í héraði, þinggoði réttur og býr á sjálfs sín eign. Mundi honum eflaust
þykja höfðingsskap sínum misboðið, ef nafn lians væri sett inn í fjáraukalög.
Svo er nú annaÖ höfuðskáldið, sem mest hefur ort, en sem nú er hætt að kveða
og farið að snúa sér að öðrum fögrum listum og vísindum.2) Vér getum því eigi
farið fram á, að þetta skáld fái laun, því þau yrðu rétt kölluð eftirlaun, enda
þótt vér játum, að rit þessa skálds hafa veitt oss marga ánægjustund, allir þekkja
Heljarslóðarorustuna. Nú eru tvö skáldin eftir, og ég skal ekki dæma í milli þeirra,
]iví að ég er heldur ekki góður dómari í þeim efnum, og svo er ekki þægilegt að
1) Þ. e. aðra grein í fjárlögum en fjáraukalögum.
2) Hér er vikið að nattúrufræðilcgum athugunum Benedikts Gröndals og teikningum hans
af sjávardýrum, sjávargróðri og öðrurn teikningum af náttúrufyrirbærum.