Andvari - 01.01.1988, Síða 94

92
STEFÁN BJARMAN
ANDVARI
er mjög ergileg brenglun, en alls ekki mín sök. Þetta bráðnaði allt fyrir per-
sónutöfrum R-agnars þegarvið hittumst, það er ómögulegt að standast hann, ég
vona hann beri ekki kala til mín þrátt fyrir tapið.
Já, þessi þýðing er það erfiðasta verk sem ég hef fengizt við á ævinni, ég
kenndi mig eiginlega aldrei mann til þess, en galdur bókarinnar töfraði mig, og
enn finnst mér hún einhver fullkomnasta skáldsaga sem ég hef lesið, og rísa hátt
upp úr öðrum verkum Hemingway’s, hvað sem aðrir segja. Beztan part úr
fyrsta vetrinum baslaði ég við að komast dálítið niður í spænsku, til að gera mér
grein fyrir „anda“ stílsins, og það réð úrslitum um að ég lét tillitið til íslenzks
máls lönd og leið í fjölmörgum tilfellum. Erfiðast af öllu átti ég með að sætta
mig við notkunina á participium presens, Laxness var búinn að segja mér að
það væri ekki nothæft, ég reyndi margt annað, en svo hjálpi mér guð, ég fann
ekkert annað! Mitt einasta ófrávíkjanlega sjónarmið var að halda atmosfœru og
krafti bókarinnar sem bezt á lífi. Skömmu áður en ég skilaði loks af mér seinni
hluta bókarinnar í prentun, varð ég mér úti um þrjár þýðingar bókarinnar á
önnur Evrópumál, og ég verð að segja að lestur þeirra verkaði sem „stramm-
ari“ á mig um að ég hefði í meginatriðum valið réttu leiðina, þótt mörgu væri
ábótavant. — Ég sagði áðan að bókin hefði „misst af strætisvagninum“, það var
satt, margir höfðu vafalaust lesið dönsku þýðinguna, og einnig frumútgáfuna
(skyldi maður ætla). Mjög lítið var um íslenzku þýðinguna talað í ræðu eða riti,
að minnsta kosti svo ég vissi, en sá undarlegi hlutur gerðist, að æði margir af
„tungumálafróðum“ kunningjum mínum og vinum hafa trúað mér fyrir að þeir
hafi hreinlega strandað við lestur frumtextans, svo íslenzka þýðingin hafi kom-
ið þeim eins og opinberun! Eitt er víst, bókin er ekki mikið lesin, og reyndar
engin af bókum Hemingway’s. Sá fjölgáfaði listamaður, Gísli Halldórsson,
leikari, var stundargestur minn sl. sumar, og barst þá talið að bókinni, hann
hafði lesið bæði frumtextann og íslenzku þýðinguna og dáði bókina mjög. Ég
sagði honum, að ef einhvern tíma kæmi til tals að lesa þýðingu mína í útvarp
(sem væri kannski ekki fráleitt) mundi ég ekki samþykkja neinn annan til þess
en einmitt hann, meðan ég væri á lífi. Ég þekki engan annan sem gæti það svo
vel á færi.
Jæja, kæri Sigfús Daðason, ég hef stílað þetta langa raus til þín, en Kristinn
má einnig lesa það, ef hann endisttil. Þið virðiðmértil vorkunnar, gamlir menn
taka stundum upp á svona hlutum. - Ég treysti því að þið látið þetta ekki koma
fyrir annarra augu. Þetta kviknaði við lestur hinnar frábæru bókar Kristins, svo
eiginlega er sökin hans.
Með beztu kveðju
Stefán Bjarman