Andvari - 01.01.1893, Page 152

146
og 6. gr. er svo fyrirskipað, að landstjóri framkvæmi
hið æzta vald í öllum hinum sjerstöku málefnum
landsins í umboði konungs, og lítum vjer hjer bæði
á löggjöf og framkvæmdarvald. Landstjórinn hefur
eptir frumvarpinu ýms störf á hendi (9.—15. grein),
sem konungur sjálfur má ekki framkvæma; aptur
hefur konungur störf á hendi, (19. og 71. gr.) sem
landstjóri ekki getur framkvæmt í umboði konungs.
Loks eru enn störf, sem konungur eða landstjóri geta
framkvæmt (7. 16. og 17. gr.) eptir þvi sem kon-
ungur veitir honum umboð til. Hið sameiginlega
einkenni á stöðu landstjórans í þeim tveim flokk-
um stjórnarstarfa, sem nú voru taldir, er það, að hann
jafnan er umboðsmaður konungs; að eins er munur
á þvi, hvernig umboðið verður til eptir ákvæðum
.frumvarpsins. Eptir þeim ákvæðum, sem fyrst voru
talin, er hann umboðsmaður konungs beinlínis sam-
kvæmt lögunum, án þess aðrar frekari ráðstafanír
þurfi að ske en skipan hans af konungi (umboð de
lege); eptir hinum síðasttöldu ákvæðum er hann um-
boðsmaður einungis samkvæmt konungsheimild. Öll
þau stjórnarstörf, sem ekki eru nefnd i þessum á-
kvæðum, hljóta einnig að falla undir hinn síðasta
flokk. Því eptir 3. gr. er allt hið æztavald hjá kon-
ungi, að því leyti sem því ekki eru sett takmörk
með ákvæðum stjórnarlaganna, og sá skilningur, sem
veitir konungsvaldinu rýmsta heimild, verður því að
takast fram yfir hinn í öllum óákveðnum atriðum,
en það er auðsætt, að úr því landstjóra verður að
skipa, er það handhægra að geta lagt honum stjórnar-
störfin á herðar, eins og það er samkvæmara eðli
konungsvaldsins, að konungur sjálfur geti framkvæmt
stjórnarathafnirnar, ef honum þóknast. Vjer höfum
sagt, að það er ráðgjafaábyrgðin, sem gjörir stjórn-
ina innlenda. Iívort sem konungur eða landstjóri