Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1941, Blaðsíða 133
ÞINGTÍÐINDI
109
er með ýmsum hætti unnið að auknum
kynnum og samstarfi milli íslendinga aust-
an hafs og vestan.
Gott dæmi þess er þátttaka félags vor3
og íslendinga I landi hér í íslandssýning-
unni I Nevv York, sem nýlega var lokið.
Ráðstöfun afsteypunnar af Leifsstyttunni,
er sýnd var I sambandi við sýninguna og
komið var upp með fjársöfnun meðal fs-
lendinga hérlendis, er i höndum nefndar
þeirrar, sem þingið fól það mál í fyrra.
Gerir hún grein fyrir starfi sínu, ef þurfa
þykir.
Tveir af stjórnarnefndarmönnum, þeir
Ásmundur P. Jðhannsson og Árni Egg-
ertson og konur þeirra, dvöldu um skeið
á íslandi á liðnu sumri sem gestir Eim-
skipafélags íslands; fluttu þeir kveðjur fé-
lags við ýms tækifæri heima og höfðu með
höndum erindisrekstur af hálfu þess. Tveir
aðrir mætir félagsmenn, þeir Gunnar Björn-
son í Minneapolis og Soffonías Thorkelsson,
dvöldu samtímis á fslandi. Voru þau
Björnson og kona hans gestir pjóðræknis-
félagsins þar og flutti hann aðalræðuna á
Vestmannadeginum. Soffonías, er unnið
hefir meðal annars að útgáfu Sögu ís-
lendinga í Vesturheimi, dvelur enn á fs-
landi.
Pyrir hönd félagsins sendi forseti Há-
skóla íslands samfagnaðarkveðjur í tilefni
af vígslu hins nýja og glæsilega háskóla-
húss í júnf s.l.; barst félaginu einkar hlý-
fegt þakkarbréf frá rektor Háskólans, dr.
Alexander Jóhannssyni. Félagið sendi
einnig með símskeyti svohljóðandi nýárs-
kveðju til Ríkisútvarpsins í Reykjavik;
"Pjððræknisfélagið sendir íslendingum hug-
heilar nýárskveðjur.” Var kveðju þessari
viðvarpað til íslensku þjóðarinnar.
Pess var getið I síðustu ársskýrslu for-
seta, að pjóðræknisfélag til samvinnu við
oss hefði verið stofnað á íslandi 1. des.
193 9. f nýútkomnu bréfi frá stjórnar-
nefnd félagsins er þannig skýrt frá mark-
tniði þess; “Félagið var stofnað I þeim
tilgangi, að efla menningarsamband ís-
lendinga austan og vestan hafs, að annast
nióttöku Vestur-íslendinga, sem heimsækja
okkur, að stuðla að Ameríkuferðum okkar
heimamanna til viðkynningar og fyrir-
lestrahalds, að gangast fyrir árlegum
Vestmannadegi og yfirleitt að efla bræðra-
iagið með hverju þvi mðti, sem auðið er.”
Hefir Vestmannadagur verið haldinn tvö
sfðastliðin ár undir umsjðn félagsins; einnig
voru þau Gunnar Björnson og kona hans
gestir þess á liðnu sumri, eins og fyr get-
ur. Fleira vinnur félagið oss til þarfa.
pað hefir átt þátt I að afla kaupenda fyrir
Sögu Vestur-íslendinga. Er þess minst hér
með verðugu þakklæti. önnur samvinnu-
mál hefir félagið einnig með höndum.
Niðurlagsorð bréfsins eru svo tlmabær og
svo beint til vor töluð, að eg tek þau upp
I heild sinni:
“Aldrei hefir verið ríkari þörf á sam-
starfi allra íslendinga en nú. Við fundum
það átakanlega 1. des. 1939, þegar félag
okkar var stofnað, að hin andlega menning
smáþjóðanna er í hættu. Pann dag var
ráðist á Finna, þá Norðurlandaþjóðina,
sem fékk sjálfstæði sitt um líkt leyti og
við íslendingar. Við höfum skilið það bet-
ur með hverjum degi síðan, að örlög lýð-
ræðisþjóðanna eru okkar örlög.
Við sendum ykkur bróðurkveðjur og
óskum, að íslenskt þjóðerni og íslensk þjóð-
rækni megi eflast að sama skapi og hætt-
urnar hafa aukist.”
1 stjórn félagsins voru, er bréfið var
ritað, Jónas Jónsson alþingismaður, for-
maður, Ásgeir Ásgeirsson bankastjóri og
Valtýr Stefánsson ritstjóri. Núverandi for-
maður er Árni G. Eylands.
En að baki þeim stendur stór og vax-
andi hópur áhugasamra manna og kvenna
um aukna samvinnu við oss.
f íslensku vikublöðunum hér hefir verið
skýrt frá mannaskiftum þeim, sem nýlega
urðu I aðalræðismannsstöðunni Islensku hér
vestan hafs. Vilhjálmur pór framkvæmd-
arstjðri hvarf heim til íslands, en við
starfinu tók Thor Thors alþingismaður.
Vitum vér, að vér megum vænta sömu
samvinnu um þjóðræknismál vor af hálfu
hins síðarnefnda og vér áttum að fagna
frá hinum fyrnefnda.
pá er þess að minnast, að nú dvelur hér
vestra, við framhaldsnám og ritstörf á
Columbia-háskólanum I New York, Stein-
grímur kennari Arason, einn af allra ágæt-
ustu formælendum vorum á fslandi. Var
þess getiö I ársskýrslunni I fyrra, að kom-
ist hefði til tals, að hann kæmi vestur
hingað til barnakenslu og fyrirlestrahalds
á vegum pjóðræknisfélagsins; en styrjöldin
varð þar þröskuldur á vegi. Mun stjórn-
arnefndin, hinsvegar, ef þess er kostur,
reyna að notfæra sér komu Steingríms á
einhvern hátt: eigi skulu þó neinar fals-
vonir gefnar hvað það snertir.
Allmargt námsfólk af íslandi stundar
einnig nflm við háskóla vestan hafs á þessu