Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Page 71

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 71
atlI harðarson
fJölbrautaskóla vesturlands og
MenntavísIndasvIðI hÁskóla íslands
Ný aðalnámskrá framhaldsskóla og
gömul námskrárfræði
Ákvæði um markmið og markmiðssetningu í almennum hluta nýrrar aðalnámskrár fram-
haldsskóla (Mennta- og menningarmálaráðuneytið, 2012) eru afsprengi bandarískrar hefðar
í námskrárfræðum sem rekja má til rita eftir John Franklin Bobbitt og Ralph W. Tyler og var
síðan þróuð af Benjamin S. Bloom, Hildu Taba og fleirum. Í greininni er rökstutt að kjarni
þessarar hefðar, sem nýja námskráin tilheyrir, felist í kröfu um að nám sé skipulagt út frá
nemendamiðuðum markmiðum sem hægt sé að ná eða ljúka. Þessari hefð hefur verið andmælt
af mörgum námskrárfræðingum síðustu 45 árin eða þar um bil. Tveir af þekktustu andmæl-
endunum eru Bandaríkjamaðurinn Joseph Schwab og Bretinn Lawrence Stenhouse sem báðir
héldu fram menntapólitískum sjónarmiðum í anda húmanisma eða þess sem á ensku kallast
„liberal education“ og rökstuddu að ekki sé skynsamlegt að líta á námsefni skóla eingöngu sem
tæki til að ná markmiðum. Í greininni er sagt frá meginatriðum í rökunum sem Schwab og
Stenhouse færðu gegn námskrárfræðahefðinni og bent á að þau veki bæði spurningar um hvort
það sé mögulegt og hvort það sé æskilegt að móta skólastarf eftir markmiðum eins og nýja
aðalnámskráin segir að gert skuli.
Efnisorð: Aðalnámskrá framhaldsskóla, markmið, markmiðssetning, saga námskrár-
fræða, rökhyggja, tæknihyggja
inngAngur
Í nýjum almennum hluta aðalnámskrár framhaldsskóla, sem birtist í maí 2011, eru
ákvæði um að lýsingar á áföngum í námskrám einstakra skóla tilgreini markmið sem
nemendur eiga að ná. Í öllum námsgreinum framhaldsskólans eiga þessi markmið
að skiptast í sömu þrjá flokkana, það er að segja þekkingu, leikni og hæfni sem nemendur
eiga að hafa þegar þeir ljúka áföngunum (Mennta- og menningarmálaráðuneytið,
2012, bls. 52 – hér eftir vísa blaðsíðutöl án frekari tilvísunar til þessarar útgáfu, þ.e.
2. útgáfu frá febrúar 2012).
Uppeldi og menntun
21. árgangur 2. hefti 2012