Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Síða 151

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 151
gUðrún geirSdÓttir
kennara breyttust samskiptahættir innan skorarinnar og skipulag hennar færðist
í átt til aukinnar samþættingar (sbr. stofnun B á mynd 2).
Rétt eins og kennarar í mannfræðinni voru kennarar í eðlisfræði staðsettir víða um
háskólasvæðið eftir tengslum sínum við ólík rannsóknarsvið greinarinnar. Umræður
um námskrá voru sjaldgæfar innan skorarinnar. Kennararnir sögðust vera einstaklings-
hyggjumenn sem ynnu sína vinnu án íhlutunar annarra en væru yfirleitt sammála
um að vera ekki að „fjasa um smáatriði“. Skipulag skorarinnar er samsafnað (sbr.
stofnun A á mynd 2) og endurspeglar sterka flokkun greinarinnar. Kennararnir kváðu
greinina njóta mikillar virðingar og töldu mikilvægt að leggja áherslu á rannsóknir.
Skuldbinding þeirra sem háskólakennara lýtur að þeirra mati fremur að greininni eða
fræðunum en háskólastofnuninni sem slíkri:
Við erum kannski bara aðallega að horfa á fagið, ekki skorina … það skiptir engu
máli hvað verður um þessa skor, hún er bara strúktúr en það er fagið. Þetta [skorin]
er hins vegar sá staður sem þetta fag á heima í og það er fagið sem skiptir máli.
(Háskólakennari í eðlisfræði)
Samstarf milli kennara og nemenda er lítið í grunnnámi og formlegt (sterk umgerð) en
það breytist töluvert þegar líður á námið og í framhaldsnámi vinna nemendur gjarnan
að rannsóknarverkefnum kennara sinna sem lærlingar.
Stofnanasaga skoranna var það sem síðast var tiltekið sem áhrifavaldur á stað-
bundna námskrá háskólagreinanna. Hugtakið stofnanasaga er sótt til Clarks (1983)
sem lýsir því sem sameiginlegum og almennum viðhorfum hóps sem eiga rætur að
rekja til sögu hópsins, byggjast á sameiginlegum gildum og hópurinn telur mikilvæg
og heldur því á lofti. Segja má að stofnanasaga skorar sé sú saga sem kennarar hennar
nota til að útskýra sérstöðu skorarinnar eða stýrandi orðræðu greinarinnar. Kennar-
arnir lýstu sérstöðu skora sinna með vísan í ýmsa viðburði og einstaklinga. Eðlisfræði-
kennararnir vitnuðu oft í áhrifamikla fyrirrennara sem byggt höfðu upp greinina en
verkfræðingarnir eignuðu notalega stemningu innan skorarinnar fyrrverandi kennara
sem komið hefði inn með ýmsa félagslega siði og hefðir. Í mannfræði var sérstaða
greinarinnar m.a. skrifuð á aðstæður í íslensku samfélagi við stofnun hennar. Eldri
kennarar eru tilgreindir sem áhrifavaldar á þróun greinarinnar á meðan ráðningum
nýrra kennara með ákveðin rannsóknarsvið er beinlínis ætlað að breyta þeirri stefnu
sem greinin hafði tekið. Þá eru hugmyndir og hæfni þeirra sem sinna stjórnun hverju
sinni talin hafa áhrif á mótun greinarinnar.
Að lokum er ástæða til að taka það fram að þær staðbundnu námskrár sem hér er
lýst eru síður en svo stöðugar. Andstæðar hugmyndir innan greinar svo og breytingar
innan sem utan háskólans hafa veruleg áhrif á mótun hennar en ekki er ráðrúm til að
rekja þær frekar hér (Guðrún Geirsdóttir, 2009).