Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Qupperneq 165

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 165
krIstJÁn þór Magnússon
MenntavísIndasvIðI hÁskóla íslands
Uppeldi og menntun
21. árgangur 2. hefti 2012
Hreyfing í fortíð, nútíð og framtíð:
Yfirlit og vangaveltur um þróun og stöðu
íþrótta- og heilsufræða innan Háskóla Íslands
inngAngur
Í rétt liðlega 80 ár hefur Laugarvatn verið vagga íþróttafræða á Íslandi. Ástæða þess
er einkum sú að Jakob Björnsson setti á fót íþróttaskóla í tengslum við héraðsskólann
þar árið 1932 og ákvarðaðist staðarvalið fyrir íþróttakennaraskólann, sem formlega
var stofnaður einum tíu árum síðar, að hluta af þessu (Emil örn Kristjánsson og Rósa
Þórisdóttir, 1981).
Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þessum átta áratugum og bæði fræðin og
kennslan tekið stakkaskiptum. Eftir sameiningu Kennaraháskóla Íslands og Háskóla
Íslands í júlí 2008 stendur á gömlum merg framsækið nám í íþrótta- og heilsufræðum
sem þjóna þarf þremur meginstarfsvettvöngum á sviði hreyfingar, þ.e. íþróttakennslu
og líkamsrækt innan menntakerfisins, þjálfun innan íþróttahreyfingarinnar og síðast
en ekki síst þjálfun og kennslu íþrótta og hreyfingar á hinum frjálsa markaði. Árið
2006 var sett á laggirnar nám í íþróttafræðum í Háskólanum í Reykjavík sem hefur
einnig orðið til þess að efla starfsvettvanginn og styrkja fræðilega þekkingu þeirra
sem á honum starfa.
Til að efla megi starfið á hverjum vettvangi fyrir sig er einnig mikilvægt að
íslenskar rannsóknir á sviði hreyfingar komi til. Rannsóknarstarfið á sviðinu hefur
eflst til muna hér á landi undanfarinn áratug eða svo, sem hefur m.a. orðið til þess að
þekking á gildi fjölbreyttrar hreyfingar fyrir alla aldurshópa hefur aukist og sterkari
vísindaleg rök liggja nú þar að baki. Það hefur aftur fært þyngri lóð á vogarskálar
þeirra sem vinna að heilsueflingarmálum í landinu og hafa barist fyrir því að aðgengi
og aðstæður til hreyfingar utandyra sem innan séu í lagi.
Greinar viðhorfsþáttar Uppeldis og menntunar eru í þetta sinn fjórar og efnistökin
eru tengd því sem hefur verið imprað stuttlega á hér að ofan. Í fyrstu greininni fjallar
undirritaður ritstjóri þáttarins, Kristján Þór Magnússon, stuttlega um mikilvægi