Tímarit Máls og menningar - 01.11.2012, Qupperneq 40

B j a r n i R a n d v e r S i g u r v i n s s o n
40 TMM 2012 · 4
að það hafi í raun verið skiljanlegt og umburðarlyndi gagnvart slíku eigi
hæglega að geta rúmast innan kristindómsins.73
Jæja, Helgi minn, þá er komið að leiðarlokum. […] Talar ekki ljótt framar. Það var
mér vitandi eina syndin sem þú drýgðir, að tala ljótt um trú annarra. Finnist þeir
himnafeðgar verða þeir örugglega fyrstir til að fyrirgefa ljót orð í sinn garð. Þeir ku
þreifa meira til hjartans en munnsins.74
Í þeim tilgangi að greina trúarbragðagagnrýni Helga sem helgimyndabrjóts
og aðgerðarsinna og mótmæli hans í garð þjóðkirkjumanna og ráðamanna
landsins notaði ég fáein sýnidæmi af kveðskap hans úr ljóðabókinni Þrælar
Helgimyndabrjótar úr röðum kommúnista í Sovétríkjunum umbreyta kirkju í félags-
miðstöð en taka um leið á sig mynd þeirra helgimynda sem þeir eyðileggja og kasta
burt. Myndirnar eru úr sovésku kvikmyndinni Bezhin Meadow (Sergei Eisenstein:
1937) sem var bönnuð og öll eintök eyðilögð af. Fyrsta og síðasta myndrammanum
úr hverju atriði var þó bjargað og hefur Criterion útgáfufyrirtækið gengið frá þeim
í u.þ.b. hálftímalanga stuttmynd sem gefur góða hugmynd um hvers eðlis myndin
upprunalega var. Freistandi er að túlka kvikmyndina sem gagnrýni á afdrif bylt-
ingarinnar sem hafi þrátt fyrir allt tekið á sig mynd þess sem velt var úr sessi. Á fyrri
myndinni er sýnt hvernig andlit helgimyndabrjótsins kemur í stað andlits Maríu
meyjar þegar helgimyndin er eyðilögð og á þeirri síðari reynist kommúnistinn lifandi
eftirmynd „dýrlingsins“ sem tekinn er niður.