Tímarit Máls og menningar - 01.11.2012, Blaðsíða 16

G u ð n i E l í s s o n
16 TMM 2012 · 4
rétthugsun, t.d. sé þrýstingurinn á kristna söfnuði um að leyfa kirkjuvígslur
samkynhneigðra ósanngjarn. Rangt sé að ásaka trúað fólk um fáfræði og
fordóma, það vilji fara hægt í sakirnar og álíti einfaldlega samtímann vera
óþarflega ágengan og frekan. Kirkjunni verði að sýna umburðarlyndi þótt
hún sé treg í taumi og forðast beri að feta þá slóð sem farin hafi verið í
Bretlandi þar sem fólk sé handtekið og sæti lögreglurannsóknum ef það sé
grunað um „hómófóbíu“. Pistlinum lýkur svo:
Talandi um herskátt trúleysi. Það þykir allt í lagi að lemja kröftuglega á trúuðu
fólki. Í Bretlandi er nýbúið að sýna sjónvarpsþætti eftir Richard Dawkins, eitt helsta
átrúnaðargoð trúleysingja, þar sem hann líkir trúnni við veirusýkingu og flokkar
barnatrú með misnotkun á börnum. Þættirnir heita Rót alls ills – hvorki meira né
minna. Sjálfur boðar Dawkins hugmyndir sem byggja á „eigingjarna erfðaefninu“
– það er í sjálfu sér áhugaverð kenning en heldur nöturleg. Menn eins og hann
verið [svo] að boða endalok trúarbragðanna í mörg hundruð ár – við minnumst
til dæmis Voltaires og frægra orða hans: Écrasez l‘infâme! – en ekki enn orðið að
ósk sinni. Meira um það síðar, en nefna má að bæði kommúnismi og nasismi eru
afsprengi skynsemishyggju, gerðu meira að segja tilkall til að vera einhvers konar
vísindi.39
Óli Gneisti Sóleyjarson svarar Agli í athugasemdakerfi pistilsins og segir það
„ómerkilegt og ósmekklegt bragð“ að „líkja andstæðingum sínum við nasista
og kommúnista“, þótt tilgangur Egils sé líklega að minna á að skynsemis-
hyggja sé langt í frá trygging fyrir réttum eða gáfulegum skoðunum. Óli
Gneisti tekur gagnrýnina svo upp í tveimur stuttum pistlum um efnið á
heimasíðu sinni sama dag og tveimur dögum síðar. Þar ítrekar hann að Egill
líki vantrúarfélögum við kommúnista og nasista og segir þetta svo sem vera
„eins og flest sem kemur frá Agli, einfeldningslegt hjal“.40 Vantrúarfélagar
létu ekki þar við sitja. Vésteinn Valgarðsson skrifaði langa grein á vef félags-
ins um efnið þar sem hann rekur hinar ýmsu rökvillur sem finna megi í pistli
Egils41 og í athugasemdakerfinu segir Birgir Baldursson hann augljóslega
fordómafullan „í garð trúlausra, sér í lagi þeirra sem láta í sér heyra“. Jón
Magnús [Guðjónsson] segir Egil vera „með skítinn langt upp á bak í þessari
grein sinni“ og Óli Gneisti segir að álit sitt á Agli hafi ekki „lækkað við að
lesa þessa grein hans, botninum var þegar náð“.
Í marsmánuði 2007 birtir Egill síðan röð greina gegn herskáu guðleysi.42
Hann segir það orðið erfitt að sjá hverjir séu „verri eða ofstækisfyllri –
ofstækisfullir trúmenn eða ofstækisfullir trúleysingjar“.43 Hann kennir and-
stöðuna við menningarleysi og segir engan verða „verri af því að læra smá
kristindóm – án þess skiljum við ekki vestræna menningu“, hálfvolg „kristni
þjóðkirkjunnar“ heilaþvoi engan. Af því sögðu heldur Egill uppteknum hætti
og dregur fram líkindi með borgaralegri fermingu Siðmenntar og efnis-
hyggjunni sem tíðkaðist austan járntjaldsins. Hann segir: „Sum fermast
reyndar „borgaralega“ hjá félagsskap sem heitir Siðmennt. Raunar hef ég