Tímarit Máls og menningar - 01.11.2012, Blaðsíða 17

Í h e i m i g e t g á t u n n a r
TMM 2012 · 4 17
aldrei skilið af hverju þeir sem eru ekki trúaðir vilja hafa fermingar. Þetta
mun líka hafa tíðkast í kommúnistaríkjum. Í gamla Austur-Þýskalandi voru
haldnar fermingar í anda díalektískrar efnishyggju – Jugendweihe.“44
Rúmri viku síðar áréttar Egill skoðun sína um hófsöm sjónarmið í pistli
sem fjallar um fordóma og „lífið á miðjunni“. Honum leiðist ekki síst ofstæki
ýmissa íslenskra trúleysingja og hann líkir gagnrýni þeirra við ofsóknir á
hendur trúarhreyfingum í Sovétríkjunum sálugu. Það er sérstaklega for-
vitnilegt að þessar hugleiðingar um ofbeldisfullt guðleysi er ekki lengur að
finna í pistli Egils, þeim hefur verið eytt:
Síðustu dagana hef ég til dæmis fengið yfir mig gusur frá hópi mannna [svo] sem mér
liggur við að kalla vantrúartalibana. Ég er sammála Mikael Torfasyni sem skrifar og
segist hafa haldið að trúleysi fæli í sér umburðarlyndi – en svo hafi hann komist að
öðru. En þá má ekki gleyma því að í rússnesku byltingunni leiddi trúleysið til þess
að guðshús voru jöfnuð við jörðu og prestar voru fangelsaðir og drepnir.
Illt er að æra óstöðugan. Það vitum við sem erum á miðjunni og viljum helst að öll
dýrin í skóginum séu vinir. Maður er ekki fyrr búinn að setja fram hugsun sem er and-
stæð hinu ofsafengna trúleysi en trúleysingjarnir hópast á vefinn. Athugasemdakerfið
fyllist á örfáum mínútum. Get a life – hugsar maður. Hafið þið ekkert betra að gera?
Sum kommentin eru svo dónaleg að maður neyðist til að fjarlægja þau.45
Ofstækisfullt trúleysi getur leitt til ofsókna og morða segir Egill, dregur fram
talibanastimpilinn og vekur upp spurningar um hvort einhver skyldleiki sé
með félagslegri hreyfingu á borð við Vantrú og herskáum bókstafstrúar-
hreyfingum.
Egill var gagnrýndur fyrir pistla sína í athugasemdadálkinum sem fylgir
þeim en fátt eitt hefur varðveist af þeim harðskeyttustu þar sem Egill eyddi
öllum sem honum voru á móti skapi.46 Þó tóku ýmsir vantrúarfélagar til
máls á eigin síðum. Óli Gneisti Sóleyjarson lét t.a.m. þau orð falla að honum
þætti það óskiljanlegt hvernig „Egill Helgason náði að teljast merkilegur
þáttastjórnandi“. Hann hafi vissulega náð að fylla „upp í ákveðið tómarúm
með þætti sínum en merkilegri [sé] hann ekki. Ég man reyndar ekki eftir
að hafa horft á einn einasta þátt af Silfri Egils í heild sinni og ég hef aldrei
saknað þess.“47 Auk þessa voru skrif Egils gerð að umræðuefni á vef Van-
trúar. Í greininni „Ofstækisfullur kverúlant?“ frá 6. mars 2007 ræðir Hjalti
Rúnar Ómarsson sérstaklega nýleg greinaskrif hans og gagnrýnir Egil fyrir
að tjá sig um mál sem hann hafi lítið vit á.48
Líklega náðu átökin milli Egils Helgasonar og vantrúarfélaga fyrstu
vikuna í mars táknrænu hámarki þegar Egill hringdi heim til Óla Gneista og
bannaði honum að senda inn athugasemdir við skrif sín. Á þennan hátt lýsir
Óli Gneisti samskiptum sínum við þáttastjórnandann:
Egill Helgason er ekki hrifinn af því að fólk leiðrétti rangfærslur hans. Í dag er hann
búinn að eyða bæði svari frá mér og Matta við nýjasta pistill sinn. Ég ákvað að prufa