Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1920, Side 106

98
syndinni samkvæmt skoðun þátímans á sambandinu milli
guðs og mannsins.
Víða er í opinberunarritunum kvartað um mannlega synd.
í erfðaskránum stendur:
»En synir mannanna, sem gefa ekki gaum að þessu, syndga
og reita hinn hæsta til reiðk.1)
1 2. Enoksbók lesum vjer þessi átakanlegu orð:-
»41 1 Og jeg sá alla forfeðurna frá öllum tímum með
Adam og Evu, og jeg andvarpaði og tók að gráta yfir ofur-
magni vanvirðu þeirra, og sagði: Vei mjer fyrir staðfestulejrsi
mitt og forfeðra minna, og jeg bugsaði í hjarta mínu og sagði:
2 Sæll er sá maður, sem aldrei hefir fæðst, eða sem fæðst
hefir og syndgar ekki frammi fyrir augliti drottins, svo að
hann kemur ekki í þennan stað, og her ekki ok þessa staðar«.
En hvergi kemur syndameðvitundin þó betur fram í ritum
þessum en í 4. Esrahók, t. d. í ummælunum, sem tilfærð
eru á hls. 71—72 og 73.2)
2. Skýringar á uppruna og eðli syndarinnar.
Á uppruna syndarinnar voru til þrjár skoðanir eða skýr-
ingar á síðgyðingdómstímabilinu.
Ein skýringin var sú, sem áður hefir verið getið um, að
syndin stafaði frá illum öndum eða demónum. Það er skoð-
unin, sem 1. Enokshók fræðir oss svo vel um í 6.—16. kap.
bókarinnar (sjá hls. 77 nn.). Skal hjer aðeins mint á þessi um-
mæli í 10. kap.:
»Og öll jörðin er spilt orðin af þeim verkum, sem Asasel
kendi. Honum er öll synd að kenna«.3)
Önnur skýringin er sú, að öll synd sje Adam eða hinum
fyrstu foreldrum að kenna. Kemur sú skoðun fi’am í opin-
'herunarritunum í ýmsum myndum. 1. Enokshók segir á
einum stað að maðurinn sje sjálfur valdur að syndinni:
». . . Eins og fjall hefir ekki verið gert að þræli,
nje hæð verður þerna konu,
eins hefir syndin ekki verið send á jörðina,
heldur skapaði maðurinn hana af sjálfsdáðum,
og undir hölvun mikla skulu þeir falla, sem hana fremja«.4)
1) E. Leví 3, 10.
2) 7, 46.-01.
3) 10, 8.
4) 98, 4.