Búnaðarrit - 01.01.1911, Page 210
206
BÚNAÐARRIT.
drápið. Það væri lika svo mikil sæmd, og mikill meon-
ingarauki fyrir þjóðina, að losa sig við þennan eldgamla
ófögnuð, að mikið væri fyrir það gefandi. Svo er líka
mörgu kostað af almanna fé til ýmislegs, sem ekki gerir
öllum almenningi beinlínis gagn, og almannafé er kosta&
til að laga þá galla, sem ekki gera öllum beint tjón.
Einstaklingurinn verður oft að leggja eitthvað í sölurnar
fyrir almenningsheill, og almenningur aftur fy'rir heill
einstaklingsins. Þetta er eðlileg afleiðing af því, að búa
í skipulegu þjóðfélagi. — Landstjórninni þótti tilvinn-
andi, að verja stórfé af landsjóði til þess að losa þjóð-
ina við fjárkláðann. Öllum kom saman um, að ekki
mundi vinnandi vegur að útrýma honum, ef menn hliðr-
uðu sér hjá því, að kosta útrýminguna að mestu af al-
mannafé. Og enginn iðrast nú eftir að svo var gert.
Bændur höfðu þó auðvitað mest gagn af útrýming fjárkláð-
ans. Fjárkláðinn var slæmur, það er satt., en marg-
falt skaðlegri er þó horfellirinn. Hví skyldu menn þá
kinoka sér við, að kosta útrýmingu hans að hálfu leyti
af almannafé, ef menn hafa ekki vissu fyrir, að útrým-
ingin t.akist án þess.
Loks vil eg nú spyrja: Geta menn ekki orðið mér
samdóma um það, að horfellisvoðanum muni trauðla
verða útrýmt í náinni framtíð öðruvísi en með því:
Að bœndur geri almenn samtök um gœtilegan á-
setning, áselnings-eftirlit og fóðurforðabúr.
2. Að þessi samtök séu óframkuœmanleg öðruvísi en
í skjóli hentugra samþgktartaga..
3. Að vart muni mega búast við, að þessi samtölc fá-
ist nema landsjóður leggi fram i minsla lagi helm-
inginn af Jjeim kostnaði, sem af þeim leiðir árlega.
Og að landsjóðnr leggi einnig fram fé til þess, að
vekja ahnennan áhuga á samtökunum og koma
samrœmi á þau.