Hugur - 01.01.1988, Page 6
INNGANGUR
Á þeim tólf áram sem liðin era síðan Félag áhugamanna um heimspeki var
stofnað, hefur hugmyndinni að útgáfu tímarits um heimspeki margsinnis
skotið upp kollinum. Líkt og aldur hugmyndarinnar gefur til kynna, þá
hefur henni jafnan verið hafnað eða skotið á frest. Forsendumar þar að
baki hafa heldur ekki verið rótlausar fremur en vænta má af fólki sem
kennir sig við heimspeki. Tormerki slíkrar útgáfu era margvísleg eins og
nærri má geta, en sama máli gegnir um kostina, sem á endanum urðu hvat-
inn að því tímariti sem nú hefur göngu sína.
Einhver kynni að spyija sem svo hvort ekki gefist nægjanlegur kostur til
þess að koma heimspekilegum hugðarefnum á framfæri í þeim fræðilegu
tímaritum sem fyrir era í landinu? Eða þá hvort sérrit um heimspeki leiði
ekki til algerrar sérhæfingar sem eingöngu komi fámennum hópi fólks til
góða? Spumingar sem þessar eru ekki aðeins réttmætar heldur leiða þær
einnig í ljós þann vanda sem við er að etja í útgáfu slíks tímarits. Heim-
spekigreinar sem birtar era í almennum fræðitímaritum þurfa gjaman að
vera almenns eðlis og taka þannig mið af fjölbreytileika lesendahópsins
sem slík tímarit höfða til. En heimspekingar skrifa sérhæfðari texta líka og
sem betur fer fyrir viðgang heimspekinnar í þessu landi þá skrifa þeir
meira en myndi rúmast með góðu móti á síðum þessara ágætu tímarita.
Sérhæfður texti þarf heldur ekki að þýða að merking hans sé með öllu
hulin þorra fólks. Veldur hver á heldur og það er einlæg von þeirra sem að
útgáfu þessa tímarits standa að þannig megi til takast við útgáfuna að
fræðimennska sú sem að hér birtist sé þannig fram sett að hún sé hverjum
þeim er eftir leitar auðskilin hversu svo sem hún er sérhæfð. Einstigið milli
sérhæfingar og skýrleika er vandratað en leiðarljós engu að síður.
Ég sagði hér að ofan að heimspekingar í þessu landi skrifuðu mikið. Það
sem meira er, margt af efni þeirra er að glatast. Sú staðreynd ein og sér ætti
að vera nægjanleg réttlæting til handa þeim sem nenna að raða forgengi-
legum brotum saman í rit, sem vonandi endurspeglar að einhverju marki þá
tíma sem þau vora samin á.
Eftir stendur þá sú von að forgengileikinn grandi ekki útgáfunni sjálfri og
að hugur fylgi máli meðal félagsmanna og annarra lesenda. Vonandi verða
orð þau er Davíð Hume viðhafði um útgáfu bókar sinnar Ritgerð um
manneðlið ekki að mínum.
Jörundur Guðmundsson