Tímarit Máls og menningar - 01.06.1998, Side 44

EYSTEINN ÞORVALDSSON
fegurðarinnar sem Ólafur Kárason dýrkaði, en í lok hvers ljóðs hafa ógæfan
og sorgin dunið yfir. Það er fegurðin og hin dramatísku endalok ástarinnar
í lífi Ólafs Kárasonar sem virðast hafa hrifið Stein og í öllum ljóðunum túlkar
hann á sinn sérstæða hátt þessa eilífu sögu um ferska og hreina ást og sorgleg
afdrif hennar.
Enn eitt af ljóðum Steins Steinars minnir á Heimsljós og reyndar líka á
kvæðið Söknuð eftir Jóhann Jónsson en því lcvæði er einmitt ofið í skáldsög-
una.21 Þetta kvæði Steins heitir líka Söknuður og einnig þetta ljóð getur
túlkað hugarástand Ólafs Kárasonar þegar Vegmey yfirgefur hann. Síðustu
nóttina þeirra reyna þau í vanmætti sínum að eygja leið til að lifa saman í
hamingju. Ólafur setur allt sitt traust á Vegmeyju. Sjálfur er hann úrræðalaus
og óraunsær en finnst að hún kunni ráð við öllu. Hún er veröld hans og
von.
Hann horfði á hana lengi um síðsumarsnóttina, eins og maður sem
horfir á óslitna röð af sjónhverfíngum og getur ekki slitið augu sín fr á
þeim, og fíngurgómar hans héldu áfram að leika um hin íbjúgu form.
Seinast fyltust augu hans af tárum, hann sagði ég elska þig, og grúfði
andlitið niður að barmi hennar.22
Kvæðið Söknuður eftir Stein byrjar svona23:
Hin íbjúga veröld,
sem hverfist í sjálfa sig,
gaf mér sólskin eins dags
og húm einnar nætur.
Eklci verður ofsögum sagt af dálæti Steins á orðinu „íbjúgur“. Hér er það
veröldin sjálf sem fær þessa lögun en hana má tengja stúlkunni, fegurð
hennar og ást Ólafs, eins og að framan segir. Hin skammvinna hamingja
vekur sársaukafulla spurn í huga Ólafs og á sér samsvörun í síðara hluta
erindisins hér að ofan:
Var þetta þá kanski lífið, að hafa elskað eitt sumar í æsku, og hafa ekki
gert sér það ljóst fyr en það var liðið [...] 24
Eins og áður segir voru Vegmey og sólskinið nátengd í huga Ólafs enda
„höfðu augu hennar sameinað alt sólslcin daganna“ [.. ,]25 og „húm einnar
nætur“ tengist óhjákvæmilega upphafinu á sonnettu Ólafs: „Þú kysstir mína
hönd í húmi um nótt [...]“
Ólafúr bíður árangurslaust eftir Vegmeyju; honum auðnast ekki að ná
fundi hennar oftar og þá spyr hann sjálfan sig:
42
TMM 1998:2