Skírnir - 01.01.1961, Blaðsíða 242

240
Einar Öl. Sveinsson
Skírnir
en í texta brotsins 238 segir: „en þegar er herrinn sér hann
fallinn, þá kastar hverr sínum vápnum á bak sér og rennr
slíkt er hann má“ (103). (Aðaltexti Gyðingasögu (34) segir
aðeins: „ok eptir þat flýði allr herrinn11.) Litlu síðar gerir
Júdas Makkabeus sendimenn á fund Rómverja til að bjóða
þeim bandalag. Um þetta hefur Vulgata þessi orð: „miserunt
nos ad vos statuere vobiscum societatem et pacem, et con-
scribere nos socios et amicos vestros“ (VIII, 20), en brotið
238: „sendu oss til yðar þess eyrendis at semja við yðr frið
ok félagsskap, trúa ok trausta vináttu í alla staði“ (104). Þessi
texti verður með engu móti kallaður kotungslegur. Eða hvað
skal segja um bréf Apollóníusar hertoga til Jónatans? Það er
svo í Vulgötu (X, 70—-73): „Tu solus resistis nobis; ego autem
factus sum in derisum et in opprobrium, propterea quia tu
potestatem adversum nos exerces in montibus. Nunc ergo si
confidis in virtutibus tuis, descende ad nos in campum, et
comparemus illic invicem; quia mecum est virtus bellorum.
Interroga, et disce quis sum ego, et ceteri qui auxilio sunt
mihi, qui et dicunt quia non potest stare pes vester ante
faciem nostram, quia bis in fugam conversi sunt patres tui
in terra sua; et nunc quomodo poteris sustinere equitatum et
exercitum tantum in campo ubi non est lapis, neque saxum,
neque locus fugiendi.“ I brotinu 238 af Gyðingasögu er bréf-
ið á þessa leið: „Þú einn dregsk með flokki á fjQllum uppi í
mót oss ok vill gera spott ok gabb at oss ok halda þik yfir
hqfuð oss, en þat viljum vér fyrir engan mun. Nú ef nakkvat
þoran er með þér eða hraustleikr, þá farðu af fjQllum ofan,
en ek kem í mót þér frá sæ neðan ok finnumsk á víðum velli,
þar ekki sé stoð né stika at styðjask við, hamarr né hreysi
hvild við at taka, eykr né skip undan at renna. Frétt ok fyrri
hverr ek em ok hvílikir þeir eru, er mér fylgja, en þú ger-
ir þik svá djarfan at berjask við oss. Ætla svá, at ek kann
sverði at beita ok ek má mannsblóð sjá. Minnsk ok á þat, at
fyrir minni atsókn flýðu þínir frændr fyrri. Ok eigi muntu
fá, ef þú hittir mik, annathvárt æðru eða dul nema bæði
hljótir þú“ (107). Væri ekki, þegar á allt er litið, jafnvel
þýðandi Alexanderssögu fullsæmdur af þvílíku orðfæri?