Skírnir - 01.01.1967, Page 130

ÓLAFÍA EINAUSDÓTTIR:
ÁKIÐ 1000.
(Grein þessi er kafli úr doktorsrvti Ölafíu Einarsdóttur, Studier i krono-
logisk metode i tidlig islandsk historieskrivning (Bibliotheca Historica
Lundensis XIII, 1964.)
(Ólafía Einarsdóttir er fædd í Reykjavík 28. júlí 1924. Foreldrar hennar
voru Einar Þorkelsson, skrifstofustjóri Alþingis, og kona hans Ólafía Guð-
mundsdóttir frá Hörgsholti. Ólafía lauk stúdentsprófi við Menntaskólann
í Reykjavík árið 1944. Fyrst lagði hún stund á fornleifafræði og lauk prófi
við háskólann í Lundúnum árið 1948. Þrem árum síðar lýkur hún prófi í
sagnfræði við háskólann í Lundi, eða árið 1951. 1951—1952 starfar Ólafía
sem safnvörður við Þjóðminjasafn Islands. Síðan lýkur hún fil. lic.-prófi í
miðaldasögu við háskólann í Lundi árið 1957, en starfar jafnframt við há-
skólann sem vísindalegur aðstoðarmaður 1955—1960. Árið 1963 er hún ad-
junkt við háskólann í Kaupmannahöfn, og árið 1964 dósent við háskólann
í Lundi. Sama ár 21.maí ver hún þar doktorsritgerð um tímatalssetningu
í fyrri tíma sagnaritun á Islandi (Studier i kronologisk metode i tidlig is-
landsk historieskrivning). Dr. Ólafía Einarsdóttir er dósent við háskólann
i Kaupmannahöfn, og hefir hún m. a. flutt þar fyrirlestra um sögu Noregs
á 13. og 14. öld. Dr. Ólafía hefir sem gestur oft flutt fyrirlestra við aðra
erlenda háskóla, í Englandi, Noregi og Svíþjóð. Hún vinnur nú m. a. að
bók um íslenzka annála á árunum 1100—1350. Einn kafli úr doktorsrit-
gerðinni fer hér á eftir.)
Árið 1000 er talið vera viðburðaríkt í sögu Norðurlanda.
Þá var til lykta leidd mikil sjóorrusta í Skandínavíu á milli
Ólafs Tryggvasonar Noregskonungs annars vegar og samein-
aðra herja Sveins tjúguskeggs Danakonungs og Ólafs skaut-
konungs Svíakonungs hins vegar. Þessi orrusta hafði úrslita-
áhrif stjórnmálalega séð, og beinar afleiðingar hennar urðu,
að Noregur varð danskt þegnríki undir stjórn norska jarlsins
Eiríks Hákonarsonar. Fræðimenn hafa álitið orrustuna við
Svoldur árið 1000 vera elzta örugga ártalið í sögu Norður-
landa. Þetta er rétt að svo miklu leyti sem elzta varðveitta
sögurit á Norðurlöndum tímasetur þessa orrustu árið 1000 eft-
ir Krists burð. Ekki hefur þó þetta ártal hjá Ara fróða fengizt