Andvari - 01.01.1930, Síða 21

Andvari
Pétur Jónsson á Gautlöndum.
17
En þá skytur upp mörgum viðaröngum, hverjum við
hliðina á öðrum allt í kring. Þeir rísa upp af fannhvítri
sæng sinni, eins og þeir vildu mótmæla einum rómi. —
Þeir gefa til kynna, að það, sem gert er einum þeirra,
það er þeim öllum gert. —
Kvisturinn slitnar. Sveinninn heidur í hendi anga ein-
um af hríslunni, sem hann hugðist að taka.
Nú þrífur hann heila handfylli af kvistbroddunum,
sem upp úr stóðu. En — allt er fast. Svo þétt standa
hríslurnar hlið við hlið, svo flétta þær greinum sínum
arm í arm, að hann hefir nú í höndum lim af mörgum
hríslum í einu. — Allar toga þær úr hendi hans í senn,
hver eftir sínu bolmagni. Hver bjargar að vísu sínu. En
vegna þess, að þær eru samtaka, tekst þeim það. —
Vöndullinn dregst úr hendi hans. — Honum skilst nú
raunar, hvað hann á til bragðs að taka. Hann sópar
með höndum og fótum snjónum ofan af viðnum, þá leitar
hann eftir stofni hverrar hríslu fyrir sig; þannig nær
hann tökum á einni og einni, — og þá tekst að rífa.
— Fastar eru þó fyrstu hríslurnar. Nokkrar saman
standa þær einni stofntaug djúpt í jörðu. Myndast með
því hríslukerfi, hvert um sig líkt og sveipur í hári, en
hvert öðru saman ofið með rótum sínum í móðurmold-
inni. Þetta er hið innra band samfélagsins; og það er
þess eðlis, að hvert skipti sem hrísla er tekin með rót-
um, þá losnar upp fótfesta þeirra næstu til allra hliða.
Brátt verður einn viðarsveipurinn laus og léttara um
leið að ná þeim næsta. Léttir því meir, sem rjóðrið
stækkar, unz taka má heilar fléttur einu taki, samfelldan
runn á skammri stund. — Það var kominn dökkur díll
á snævi bjartan heiðarvangann. í beru rjóðri bindur
pilturinn byrði, og leggur á bak sér.
Og Pétur Jónsson hugsar um það í fyrsta skipti,
2