Andvari - 01.01.1930, Side 61

Andvari
Baðhey.
57
hamlar henni, en þá myndast líka minni hiti. Auk þess
kælir vatnið, því að þegar vatnið stendur lengur á, þá
er meira efnismagn, sem þarf að hita upp og halda heitu.
Eg hef áður getið um, að er hitinn var mældur þegar
eftir böðunina, þá reyndust að eins efstu lögin að kólna
um 1°—2°, þegar komið var niður í J/2 m. eða meir,
þá fannst enginn kæling. Mér hefur reiknazt svo til, að
ef 140 lítrum af 6° heitu vatni er hellt í efnismagn eins
og er í minni tóft fullri og sem er um 40° heitt, þá
væri kælingin innan við 1°. Þá er gert ráð fyrir, að
efnin blandist, eins og þegar köldu vatni er hellt saman
við heitt vatn. Nú getur það ekki átt sér stað í hey-
tóft. Auk þess er hér um lifandi hitaframleiðslu að ræða,
svo að svona lítil kæling er vitanlega alveg þýðingarlaus.
Vatnið fer að sjálfsögðu með hita með sér, en hvort
sem heldur væri, að vatnið kældi heyið eða færi með
hitann með sér, þá ætti hitinn að fara vaxandi í heyinu
milli þess, sem það er baðað. Mælingarnar sýna, að
þetta á sér ekki stað. Sú ætlun, að böðun á heyinu með
köldu vatni haldi hitanum niðri, er þess vegna fjarstæða.
Eg sannfærðist betur og betur um þetta, eftir því sem
á leið, og var það ástæðan til, að eg minnkaði vatns-
austurinn til muna við hverja nýja tóft, sem eg tók undir.
En hvað er það þá, sem heldur hitanum í skefjum?
Nokkurt hitaútstreymi á sér stað gegnum veggi og
gólf. Nú er steinninn aíleitur hitaleiðari, sem bezt sést
á því, að 15 cm. þykkir veggir hitna ekki að utan, þó
íð hitinn í tóftinni sé 40°—50°. svo að þar verður ekki
tundin skýringin á því, að hitinn helzt alltaf nokkuð jafn.
Vafalaust þýðingarmesta atriðið í þessu atriði er eim-
iigin. Eiming bindur geysi-hita. Eiming á einu grammi
('/íooo kg.) bindur 539 hitaeiningar. Að mikla gufu leggur
rpp af heyinu, er ekkert vafamál, sem og glöggt má sjá,