Eimreiðin - 01.10.1923, Page 10

266
VILHJÁLMUR MORRIS
EIMREIÐIN
M. að fara aðra leið en hann vildi sjálfur, eftir að hann vissi
leiðina. En það var nú einmitt hans þyngsía þraut, að hann
var of stórhuga maður og stórfeldur til þess að geta felt sig við
eða bundist einni grein eða stefnu. Hann fann hjá sér áhuga,
áræði og þrek til alls, enda stiknaði og brann af þolleysi og
ofurhug að koma landi og þjóð, listum, iðnaði, mentun og
siðgæði, og sérstaklega lægri stéttunum, á fljótt og eindregið
framfaraskeið. En — hvar átti að byrja? Hvar átti að ríða
á vaðið? Hvað lá næst eða hvað sögðu hæfileikar hans? i
hverju var hans aðalgáfa og styrkur fólginn? Hann hamaðist
að hverju námi, æfði alla krafta sálar og líkams, fanst sem
hann hefði víða nokkra yfirburði, en — ekki nóga. Hann
nam iðnað hvern af öðrum og síðan eða jafnframt hverja list
eftir aðra: Byggingarlist (sem ávalt var hans yndi), málaralist
(þar var Burne jones þrándur í götu, því hann var fæddur
málari) og myndasmíði (en hún féll honum erfiðust). Hvað
átti hann svo að velja? Þá mun hann eflaust hafa minnst
hins sama sem Egill vor kvað í Sonatorreki:
„Þó hefr Mímsvinr
mér of fengnar
bölva bætr
es et betra telk".
III.
Þar kom að, að Morris fann að hann var skáld. En ekki
var hann bráðþroska í þeirri list, enda grunaði það fóstbræð-
ur hans fyr en hann sjálfan. Er það og sannast að segja, að
lítið álit eða orðstyr áunnu honum hin fyrstu Ijóðmæli hans,
er birtust á prenti. ^Það var alt mjög í forna og nýja »róm-
antiska* alþýðustefnu; form sitt hið rétta fann hann ekki fyr
en mörgum árum seinna, enda hafði hann skáldskap allan i
hjáverkum öll sín eiginlegu námsár. En áhugi hans og starfs-
þ>rá gaf honum enga hvíld, og svo var um þá fiesta fóstbræður.
Ein tvö eða hálft þriðja ár var M. að staðaldri við nám i
Oxford. Þeir félagar stofnuðu tímarit mikið, og var Top eða
Topsy — svo nefndu félagar hans Morris — kjörinn ritstjón;