Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1920, Side 22

14
við þessa jörð, gæði hennar og gleði. En síðar breyllust hug-
myndirnar. Á erfiðu hörmunga- og spillingartimunum höfðu
Gyðingar sannfærst um, að þessi jörð væri of spilt og ófull-
komin til þess, að nokkurt sæluríki gæti átt sjer þar stað.
En þrátt fyrir alt og alt efuðust menn þó ekki um, að slíkt
ríki væri i vændum. Þetta leiddi til þeirra skoðana, að gjör-
bylting yrði að hafa ált sjer stað, áður en rikið þráða gæti
komist á fót. Alt yrði áður að endurnýjast fyrir guðdómleg-
an kraft, fyrir dásamleg afskilti hins hæsta, — heimsendur-
nýjun að hafa átt sjer stað, nýr himinn og ný jörð að koma
fram. Þessum skoðunum kynnumst vjer i 38.-46. kap. bók-
arinnar, sem taldir eru ritaðir um 100 árum síðar en lýs-
ingarnar í 10.--11. kap., eða einhverntima á fyrstu öldinni
fyrir Krists burð.
1. Enoksbók á einkennilega sögu, eins og sum önnur af
opinberunarritum síðgyðingdómsins. í fyrstu kristni var bók-
in i miklu áliti og er vitnað lil hennar í einu af ritum nýja
testamentisins.1) Margir af kirkjufeðrunum nota rilið og álita
það verk Enoks, er hefði áreiðanlega guðdómlega opinber-
un að flytja mönnum. Fram á 4. öld var það þekt í vestur-
kirkjunni í latneskri þýðingu. í austurkirkjunni bjelst álit á
ritinu enn lengur og var það þar notað i griskri þýðingu. Á
miðöldunum glatast svo ritið og menn vila ekkert um það
margra alda skeið. En er kemur fram á 18. öld fæst -vitn-
eskja um, að bókin sje enn til og það hjá kristnum mönn-
um í Abysseníu i eþiópskri þýðingu. Var það Englendingur
að nafni Bruce, sem kom með 3 handrit af bókinni frá Abys-
seníu lil Evrópu árið 1773. Var þá farið að þýða bókina á
Evrópumál; kom hún fyrst út á ensku 1821 og síðan á
þýsku 1833 og 1838. Síðar (1886—87) fundust fyrstu 32 kapi-
tularnir í grisku handriti frá 8. öld. Hafa síðan handritin
eþíópsku, griska brotið og nj'jar þýðingar á Norðurálfumál-
um verið gefnar út með mikilli nákvæmni.
Eþíópska þýðingin ber það með sjer, að hún sje gerð
úr grisku máli. En af ýmsu má sjá, að grískan hefir ekki
verið frummál bókarinnar og að hún upprunalega hafi verið
samin á hebresku eða arameisku eða báðum þeim málum.
Mikið af frumtextanum hefir sennilegast verið í Ijóðum, og
engum vafa er það talið bundið, að bókin sje samin heima
á Gyðingalandi.
1) Júdasarbrjefi v. 14,—15.