Morgunn - 01.06.1931, Síða 37

MOBGUNN
31
Innan trúarbragðanna eru sem sé því nær ávalt tvö öfl
að verki, sem ekki verða á annan hátt betur táknuð
en að kenna þau við spámanninn og prestinn. Spámað-
urinn teygir sig lengra og léngra inn á nýjar brautir.
Hann leggur hlustirnar við ,,orði Drottins“, er honum
finst berast að eyrum sér; hann er samvizka trúar-
félagsins, sem aldrei lætur það í friði; hann er siðbót-
armaðurinn, hin andlega æska. Presturinn hefir ást á
stofnun sinni, er hræddur við breytingarnar og and-
mælir þeim. En að segja, að ,,spámaðurinn“ sé óviðkom-
andi trúarbrögðunum, eins og sr. Gunnar virðist gjöra,
er sama sem að segja, að hjartað, sem dælir nýjum nær-
ingarefnum með blóðinu um líkamann, sé óviðkomandi
líffærunum.
Annars er vart hugsandi annað, en að grein sr.
Gunnars hafi verið rituð í svo miklu flaustri, að annað
hafi lent á pappírnum en hann hafi í raun og veru ætl-
að sér að segja. Hann lýsir yfir því, að tíu ára prests-
starf sitt hafi ,,að miklu leyti gengið út á það að losa
af sálum manna trúarbragðaviðjar“. Þetta er góðra
gjalda vert og nægilegt lífsstarf, þótt hann héldi því
áfram í fimtíu ár í viðbót, en að losa menn við trúar-
bragðaviðjar er ekki sama sem að losa þá við trúar-
brögð. Miklu frekar mætti segja, að trúarbragðaviðjar
væru þau höft, er vörnuðu trú og trúarbrögðum frá að
njóta sín. En svo er að sjá á greininni, sem sr. Gunn-
ar telji viðjarnar og trúarbrögðin eitt og hið sama.
En hamingjan veit, að þetta er tvent ólíkt. Því að trúin
deyr ekki með viðjunum. Kristin trú t. d. mundi lifa,
þótt viðjarnar leystust ekki einungis af trúarlífinu, held-
ur þótt jafnvel sjálf kirkjan hyrfi úr mannfélaginu.
En íurðulegasta fullyrðingin í greininni er sú, að
kristindómurinn sé ekki lengur trúarbrögð Islendinga,
vegna þess að Jón Helgason og Har. Níelsson hafi skrif-
að svo frækilega um friðþægingarkenninguna, óskeik-
ulleika ritningarinnar og trúarjátningarnar! Eftir þessu