Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2002, Síða 32

ULFHILDUR DAGSDOTTIR
að fela varahlutina á búunum, en
þegar nokkrir þeirra sleppa - og
gera þar með uppreisn - með hjálp
ráðagóðs vélmennis og ráðsmanns,
sem er aðalhetja sögunnar, kemur
hinn yfirvofandi dauðleiki berlega í
ljós og allt verður vitlaust.
Tvífaraminnið er náskylt varúlf-
aminninu, en varúlfurinn er einmitt
eitt af þeim skrýmslum sem er
næsta ósigranlegt í krafti þess að
hafa innlimað annan líkama í sinn
eiginn. Varúlfurinn er galdramaður
sem tekur á sig gervi dýrs, hann
skiptir um ham. Ymist gerir hann
það bókstaflega, til dæmis breytist í
úlf eða hann skilur líkama sinn eft-
ir með hjálp einskonar yfirfærslu.
Þá sendir hann út fylgju sína, ham-
inn, sitt annað sjálf, sem annað-
hvort tekur á sig form dýrs, eða
„tekur yfir“ dýrið: Þetta kallast að fara hamförum. Sá sem er í slíkum
ham er, eins og við þekkjum af sögum af berserkjum, illviðráðanlegur, á
hann bíta vopn illa og oftar en ekki fylgir reynslunni ákveðin end-
urnýjun. Sár varúlfsins gróa sérlega vel og mannslíkaminn - sem tekur
hamskiptum - styrkist oftar en ekki, öðlast nýjan kraft, yngist jafnvel.24
Þessi hæfileiki til endurnýjunar er tengdur tunglinu, en varúlfurinn er
vinur tunglsins - þó goðsögum og bandarískum kvikmyndum beri ekki
saman um áhrif þess.
24 Sjá t.d. nóvellu Robert Luis Stevensons, The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde
(1886), en umbreyting hins miðaldra læknis Jekylls í mun yngri herra Hyde hefur
verið séð í samhengi við varúlfaminnið. Þrátt fyrir að varúlfurinn sé fremur illsær-
anlegur en ódauðlegur samkvæmt mýmnni hefur sá hæfileiki breyst í ákveðinn
ódauðleika í afþreyingarmenningarafurðum, bæði skáldsögum og kvikmyndum. Sjá
um varúlfa: Montague Summers, The Werewolf London, Kegan Paul, Trench,
Trubner and Co., LTD. 1933., Ian Woodward, The Werewolf Delusion, New York
and London, Paddington Press Ltd. 1979, og Adam Douglas, The Beast Within,
London, Chapmans 1992.
Sextdndualdar útskurðarmynd eftir
Lucus Cranach. Varúlfurinn birtist hér
í mannsltki og eftir að hafa sundrað
fjölskyldunni flýr hann með gómsætasta
bitann í kjaftinum. En varúlfar líkt og
nomir voru almennt álitnir sérstaklega
hrifnir af bamaáti.
3°