Húnavaka - 01.05.1973, Blaðsíða 158
156
HÚNAVAKA
un hrossa af þessari grein Stafnsættar, aðallega með blöndun við
hrossakyn Guðmundar á Eiríksstöðum.
Á síðasta landsnróti hestamanna, á Þingvöllum 1970 hlutu hross
Jóns frábæra viðurkenningu, en hann átti efsta stóðhest með af-
kvænrum, og bezta hryssa án afkvæma var undan graðhesti hans
Neista.
Hross af Stafnsætt eru útbreidd víða unr Austur-Húnavatnssýslu,
og nreð markvissri ræktun er allgóð von um að að takast megi að fá
fram hrossakyn, sem Húnvetningar geti verið stoltir af. Sú stefna
hefur verið ríkjandi í lrrossarækt hin síðari ár, að skyldleikarækta
einstakar ættir, fremur en blanda saman ólíkum kynjunr. Með end-
urtekinni skyldleikaræktun, fæst miklu meiri kynfesta og ræktar-
legri stofn. Þetta starf krefst nákvænrtri og vandlætis í vali kynbóta-
gripa, en getur þegar vel tekst til gefið beztan árangur.
Það er augljóst mál, að hross Húnvetninga eru, þegar á heildina
er litið, engan veginn nógu góð. Skipuleg ræktun lrrossa í héraðinu
er ennjrá nriklu skemmra á veg konrin, en þar sem bezt hefur verið
að unnið annars staðar. Þessu veldur einkunr framleiðsla kjöthrossa.
Flestum er þó orðið ljóst að sú búgrein á ekki rétt á sér, Jrar sem
hægt er að nytja jarðirnar með öðru móti. Takmarkalaus upprekst-
ur hrossa á lreiðalönd getur ekki viðgengist lengi ennþá sökum of-
beitar. Hrossunum þarf að fækka og þá er sjálfsagt að kynbæta það
senr eftir er, svo sem frekast er kostur. Reynslan hefur sýnt, að kyn-
bætur á húuvetnskum hrossum geta gefið nrjög góða raun. Hrossa-
ræktarsamband Austur-Húnavatnssýslu var stofnað til Jress að auð-
velda bændunr að kynbæta hrossin. Girðingafranrkvæmdir sam-
bandsins eru einn liður í Jrví starfi. Víðast hvar á bæjunr eru til
einhverjar hryssur, senr líklegar ern til þess að geta gefið af sér reið-
hross. Þessum lrryssum Jrarf að velja góða og reynda graðhesta og
hafa Jrær senr allra flestar tanrdar. Til þess að bóndinn geti með
nokkru öryggi valið lrryssu sinni graðhest, verður að sjálfsögðu að
koma algjörlega í veg fyrir lausagöngu stóðhesta. Hrossaræktarsam-
lrand A-Hún beitti sér fyrir Jrví á síðastliðnu vori, að graðhestunr
yrði ekki sleppt á afrétt, jressu var yfirleitt vel tekið, þó var örlítill
misbrestur þar á og varð að sækja tvo graðfola fram á Áúðkúluheiði.
Hreppsnefndir Ás- og Sveinsstaðahreppa urðu hins vegar ekki við
beiðni Hrossaræktarsambandsins, að þær létu kanna upprekstrar-
lönd hreppanna og hreinsa þau af graðfolum á Jrví sumri. Lofuðu