Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2010, Blaðsíða 22
ÁstRÁðuR EystEinsson
22
ef svo má segja, því að Pamuk hefur sjálfur unnið að því að koma upp safni
í istanbúl, Safni sakleysisins, sem tengist í senn skáldsögu hans og menn-
ingarsögu istanbúlborgar síðastliðna hálfa öld. Þetta safn var nýlega
opnað almenningi.21
Safnasafn
Að lokum kem ég aftur að spurningunni um ástæðu þess að dregið hafi úr
heimsóknum mínum á söfn og í leikhús. Sennilega er það vegna þess að
safnið og leikhúsið hafa í vaxandi mæli birst mér á almannavettvangi (og
fjölmiðlar eru hluti hans) – á stöðum sem ég hef dvalið á og kannað; eink-
um og sér í lagi í borginni og í skynjun minni og hugsun um borgina sem
stað. Leiksvið borgarinnar og safnið hafa ævinlega tilhneigingu til að
renna saman. Það fann ég sérstaklega vel vorið 2009 þegar ég kom til
Berlínar í fyrsta sinn í nítján ár. Þetta var sem ný borg fyrir mér, en samt
krökk af sögu. Það fann ég þegar ég skoðaði hinn magnaða nýja minnis-
varða um helför gyðinga og fór í fyrsta sinn inn í þýska þinghúsið,
Reichstag, sem nú hýsir þýska þingið á ný. Hvorki Helfararminnisvarðinn
né Reichstag eru söfn í þröngri merkingu orðsins, en bæði mannvirkin eru
minningasetur og staðir sem eru hlaðnir minningum og sögu. Til að geta
talað inn í samtímann verður maður að búa yfir söguskyni og minninga-
setri. Maður verður að eiga innra með sér safn – og það safn tengist öðrum
söfnum.
21 negar Azimi, „The Object of the Exercise“, The New York Times, vefútgáfa, 29.
október 2009. Vefslóð: http://www.nytimes.com/2009/11/01/magazine/01-
Pamuk-t.html?_r=1; „Seiður og hélog“, RÚV, Rás 1. Vefslóð: http://74.125.77.132/
search?q=cache:S2MfnjwGKx0J:www.ruv.is/heim/vefir/ras1/seiduroghelog/
meira/store156/item323030/+orhan+pamuk+istanbul,+museum&cd=10&hl=is&
ct=clnk&gl=is. Sótt 1. mars 2010.