Heilbrigt líf - 01.12.1941, Page 25

Sigurður Sigurðsson,
b erklayfirlxknir:
BERKLASMITUN
Berklaveikin er ævagamall sjúkdómur. í bókmenntum
Hindúa er talaS um varnir gegn lungnaberklum um 4000
árum f. Kr. Hinar gömlu menningarþjóSir Austurlanda,
Kínverjar og Persar, hafa og þekkt veikina. Beinaberklar
hafa fundizt í egypzkri múmíu, sem álitin er hér um bil
6000 ára gömul.
Hinn mikli læknir fornaldarinnar, Hippokrates, sem
var uppi 460-—377 f. Kr., hefir þekkt berklaveikina vel.
Hann getur þess, aS lungnaberklar komi oftast upp úr
lungnabólgu, og blóSuppgangur og brjósthimnubólga eru
honum ekki heldur ókunn. Iíann talar um, aS tæringin
sé sá sjúkdómur, er krefjist langmestra fórna meSal þjóS-
anna. Og þó er aSgætandi, hvílíkan usla bæSi kólera og
pest (svarti dauSi) hafa gert í þá daga. Hefir berklaveik-
in, eftir þessu aS dæma, hlotiS aS vera mjög algengur
sjúkdómur. Annar grískur læknir, Isokrates, aS nafni, og
samtíSarmaSur Hippokratesar, hélt því fram fyrstur
manna, aS berklaveiki væri næmur sjúkdómur, og Galenus,
sem var uppi á dögum rómversku keisaranna, getur um,
aS hættulegt sé aS dvelja heilan dag meS tæringarveikum
sjúklingi. Eftir því virSist svo sem honum hafi einnig
veriS ljóst, aS hér var um smitandi sjúkdóm aS ræSa.
Morgagni, víSkunnur líffærafræSingur, 1682—1771,
taldi tæringuna smitandi sjúkdóm. Hann fékkst ekki til
aS kryfja lík þeirra, er látizt höfSu úr sjúkdómnum.
Sem dæmi þess, hversu menn þóttust sannfærSir um
Heilbrigt líf 129