Heilbrigt líf - 01.12.1941, Blaðsíða 68

„Jeg kan ingenlunde være enig med dem, som paastaar at
carierede Tænder ere sjeldne i Isl.; tvertimod er Odont-
algia her meget hyppig, og ofte foraarsaget af Caries dent-
ium“. (Ég get engan veginn verið á sama máli og þeir,
sem fullyrða að skemmdar tennur séu sjaldgæfar á íslandi.
Tannpína er þvert á móti mjög tíð1) hér, og eru skemmd-
ar tennur oft valdar að henni“.) Og í skýrslu frá Gísla
Hjálmarssyni, fjórðungslækni í Austfirðingafjórðungi o:
Múlasýslum báðum og Austurskaftafellssýslu, fyrir árið
1849 segir: „Disse (o: schrofulöse) Börn have gjerne alle-
rede inden förste Tandskifte carierede Tænder og senere
hen idelig Tandpine, hvilken Sygdom i adskillige Dele af
Distriktet er temmelig hyppig, især hos Fruentimmerne“.
(„Kirtlaveik börn hafa einatt brunnar tennur, þegar
áður en þau fara að fella fyrstu tennur, og seinna
iðulega tannpínu; er sá sjúkdómur býsna tíður1) í
sumum byggðum 1 héraðinu, einkum meðal kvenna“.) Þetta
nægir til að sýna, að fullyrðingin er út í loftið, án þess að
reynt hafi verið að sýna nokkurn lit á að kynna sér það
efni, sem fullyrt er um. Og þó má nærri geta, að allur
þorri tannsjúkra hefir aldrei leitað til neins þeirra örfáu
lækna, sem þá voru á landinu. Er t. d. ekki ólíklegt, að þau
byggðarlög í héraðinu, sem Gísli læknir telur að tannpín-
an sé býsna tíð í, hafi verið þau, er voru í nágrenni við
hann. Sumir læknar telja þegar á fyrstu árum þessarar
aldar tannsjúkdóma meðal tíðustu kvilla, en nærri má geta,
að þar hafi ekki heldur öll kurl komið til grafar. Eigin-
lega eru engar ítarlegar skýrslur til um tannsjúkdóma
fyrr en frá og með 1916, er skoðun skólabarna hófst. Eru
þær að vísu gloppóttar og þarf að nota þær með varúð og
aðgæzlu, eins og allar skýrslur, og þær ná ekki til fullorð-
inna, en þær eru samt það eina, sem helzt verður eitthvað
1) Auðkennt af mér. S. J.
172
Heilbrigt líf