Heilbrigt líf - 01.12.1941, Side 48

bursta hörundiS upp úr sápuvatninu, til þess að gangar og
blöðrur opnist sem bezt. Því næst er brennisteinssmyrslun-
um núið inn í hörundið um allan líkamann, en þó er ekki
borið á andlit eða í hársvörð. Þetta er endurtekið 3 daga
í röð. Síðan er sjúklingurinn látinn baða sig aftur mjög
vandlega, og færður í hrein nærföt. Skipta skal um allar
rekkjuvoðir. Öll óhrein nærföt, seni sjóða má, skulu soðin
og þvegin. Ytri flíkum, sem ekki þola þvott, skal snúa
við og viðra, síðan pressa með heitu járni innan frá, sér-
staklega ermar og hálsmál, sem snerta bert hörundið.
Sú gamla þjóðtrú, að ekki megi lækna kláða í húðinni,
svo honum „slái ekki inn“, er auðvitað heilaspuni einn
og hindurvitni, frá þeim tímum þegar ókunnugt var um
orsök sjúkdómsins.
Kláði kemur mikið við sjúkrasögu þessa lands fyrr á
öldum. I hinni hörmulegu fátækt og basli, sem þjóðin átti
við að búa, var sjúkdómurinn oft hinn versti vágestur.
Orsök sjúkdómsins var óþekkt, og lækningar, sem vænta
mátti, mest byggðar á hjátrú og hindurvitnum.
Þannig segir m. a. um kláða í Lækningabók Jóns Péturs-
sonar (fyrir 1800) :
„Kláði kemur á margt fólk hér á landi af óþverraskap bæði í
mat og drykk, óhreinum fötum, rakasömum og köldum húsum“.
„Þeir, sem læknast vilja af kláða mega kappkosta að forðast
þær töldu orsakir og þar fyrir lítan eta hvorki súran, saltan né
úldinn mat; brúka skulu þeir fylgjandi púlver: Tak: Jalappa-rót,
Vínsteinsrjóma og sennepsblöð, af hverju 20 grön, smásteittu og
gefa inn hvern 8da dag í 5 eða 6 reisur. Alla þá tíð drekki þeir
seyði af Einirlimi og Skarpsætu- eða njólai'ótum".
„Kláða á gömlu fólki skal eklci flýta sér að lækna, nema því
að eins að honum skyndilega slái inn, þá má setja mustarðsdeig
á þann stað, hvar kláðinn var mestur svo að honum slái út aptur“.
Samhliða þessum og þvílíkum ráðum er þó einnig ráð-
lagt að nota á húðina brennistein blandaðan tólg og salmí-
ak, en almenningur mun þó meira hafa þakkað lækn-
52
Heilbrigt líf