Heilbrigt líf - 01.12.1941, Síða 75

að vekja ástæðulausan ótta við sjúkdóma hjá fáráðu og
ístöðulitlu fólki.
Fjölgun þeirra, er leita læknis.
Það eina, sem í fljótu bragði og að óhugsuðu máli gæti
virzt styðja kenninguna um síhrakandi heilsufar, er það,
að margfalt fleiri leita sér nú orðið lækninga við allskon-
ar meinsemdum, en áður gerðist. En ekki þarf mikla um-
hugsun til að skilja, að það sannar ekki nokkurn skapað-
an hlut, þegar þess er gætt, hve margfalt auðveldara er að
ná til lækna nú en áður var, að því ógleymdu, að það er
líka víða miklu kostnaðarminna fyrir efnalítið fólk að leita
læknis, síðan sjúkrasamlögin tóku til starfa. Svo mátti
heita fram eftir allri 19. öld, að öllum þorra landsmanna
væri illkleift að njóta læknishjálpar, vegna læknafæðar og
dreifbýlis, og svo var enn um aldamótin, þótt þá væru
læknar orðnir miklu fleiri en áður. Dæmi má nefna, er
sýnir þetta. Fyrsta ár þessarar aldar, árið 1901, skráðu
læknar 4764 sjúklinga með bráðar farsóttir. Það ár gekk
skarlatssóttarfaraldur um mikið af landinu, er hleypti
mjög fram sjúklingatölunni. 1938 leitaði 25881 sjúklingur
læknis með þessar sömu sóttir, og var þó heilsufar talið
þá með langbezta móti og enginn faraldur venju fremur.
M ö. o.: Árið 1938, þegar enginn faraldur var að neinni
bráðri farsótt venju fremur, leita meir en 5 sinnum fleiri
lækna vegna bráðra farsótta en 1901, þegar skarlatssótt-
arfaraldur gekk um meiri hluta landsins, auk annara far-
sótta, sem voru upp og ofan álíka tíðar og venjulega. Get-
ur nokkrum heilvita manni dottið í hug, að þessar tölur
sýni, að meir en 5 sinnum fleiri hafi sýkzt hér á landi af
bráðum farsóttum 1938 en 1901? Ótrúlegt er það, því að
allir vita, að það hefir dregið mjög mikið úr útbreiðslu
ýmsra sóttarfaraldra á þessu tímabili, vegna bættra húsa-
kynna, aukins hreinlætis, læknafjölgunar og meiri þekk-
Heilbrigt líf
179