Jörð - 01.06.1948, Síða 55
JÖRÐ
245
legir búningar, orður, verðlaun og ýmis konar fríðindi fyrir
hollastjórnarþjónustu er meira og meira tíðkað til fullnægingar
liégómagirnd, nautnasýki og til upphafningar gæðinganna í
augum hins stritandi rnúgs. Þá er og það, að þegar í sumar voru
innkallaðir seðlar í Rússlandi, var gerður mikill munur á því,
hver átti féð. Verkamenn og bændur voru bókstaflega rændir
til hagsmuna fyrir ríkið, en hins vegar sættu hinar nýju yfir-
stéttir ágætum kjörum. En út af fyrir sig er það mjög eftir-
tektarvert, að Rússar skyldu þurfa að innkalla seðla sína. Ein-
ræðisstjórn, sem ekki þarf að taka tillit til nema tiltölulega
fárra gæðinga, hefði átt að vera í lófa lagið að koma í veg fyrir
verðbólgu, ef ekki hefði skort yfirsýn og eftirlit. .. . En eitt
hið furðulegasta fyrirbrigði af öllu hinu furðulega, sem fram
hefur komið í Rússlandi undir stjórn Stalins, er þó bannið
gegn því, að rússneskur þegn gangi að eiga erlendan maka —
og ekki þar með búið, heldur hafa rússnesk stjórnarvöld frekar
kosið að lenda í harðri deilu við Breta, en að leyfa sárfáum
rússneskum konum, sem giftust brezkum mönnum í Rúss-
landi á styrjaldarárunum, að hverfa til bænda sinna! Hvort
minnast menn ekki kenninga Þjóðverja um göfgi hins aríska
kyns? Hvort man fólk ekki eftir banni þeirra við blóðblönd-
un? Þessar kenningar og þetta bann vakti hneyksli meðal and-
lega frjálsra rnanna um heim allan. .. . En þó var það svo, að
engan arískan mann var þýzkum þegnum bannað að velja sér
að maka, hvort sem hann var germanskur, slafneskur eða
rómanskur. En rússneskur þegn má ekki einu sinni ganga að
eiga t. d. finnskan þegn af rússnesku foreldri. Það er með öðr-
um orðum þegnrétturinn í hinum miklu Ráðstjórnarríkjum,
sem hefur t. d. hálfvilltan kirgísa eða kalmúka í Austur-Rúss-
landi upp yfir hámenntuðustu og þroskuðustu menn, sem ekki
eru þegnar Ráðstjórnarinnar, — og bendir þetta glögglega í
sömu átt og sitthvað annað, þá átt, að Rússar ætli sér aða gera
aðrar þjóðir að ánauðugum þrælum sínum. ... Þá er ástæða
til að minnast á afstöðu einræðisstjórnarinnar rússnesku til
bókmennta og lista eftir styrjöldina. En það er fljótsagt og
alviðurkennt, að hún hefur aldrei verið einstrengingslegri en
nú. Strax eftir styrjaldarlokin fór fram svokölluð hreinsun í