Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1920, Page 114

106
þess og stjórnandi, og þar eð það var ekki til orðið fyrir
pólitiska þróun, heldur fyrir undursamleg afskifti guðs. Þar
var um yfirráð guðs að ræða, konungsstjórn hans og valda-
svæði og einnig um fjelagsskap þann, sem vilji guðs átti til
fulls að koma til framkvæmda i. Er þessu lýst í Himnaför Móse:
»10 1 Þá mun birtast ríki hans yfir öllu sköpuðu.
Þá mun Satan ekki framar vera til,
og sorgin mun hverfa með honum . . .
7 Því að hinn hæsti mun rísa upp, hann sem einn er guð
að eilífu.
Hann mun birtast til þess að refsa heiðingjunum,
og hann mun eyða öllum skurðgoðum þeirra«.
Vanalegast hugsuðu menn sjer þó ekki ríkið undir beinni
stjórn guðs sjálfs, heldur undir stjórn Messíasar, sem full-
trúa guðs. Var það þá ríki Messíasar. Er sú skoðunin miklu
algengari í opinberunarritunum.
2. Hugmyndirnar mn livar og lwernig ríkið œlii að vera.
Hugmyndirnar um framlíðarríkið voru sífelt að breytast,
og er erfitt að greina fasta drætti, enda hjeldust eldri skoðanir
samhliða hinum yngri og koma stundum fram í sama ritinu.
Hægt er þó að tala um tvær næsta ólíkar hugmyndir um ríkið,
þótt þráfaldlega væru saman ofnar. Það eru eldri hugmynd-
irnar, sem bundu rikið við Gyðingaþjóðina og þessa jörð,
og nýrri hugmyndir, viðtækari, víðsýnni og andlegri, sem
opinberunarstefnan bar fram til sigurs eða sameinaði eldri
skoðununum.
Samkvæmt eldri og upprunalegu skoðuninni átti þetta að
vera jarðneskt ríki, gefið »heilögum lýð hins hæsta«. Það
eru hugtnyndirnar, sem koma fram í Daníelsbók í 2. og 7.
kapítulanum. Þar er guðsríki lýst sem gagnstæði heimsríkj-
anna. Þau höfðu tekið við yfirráðunum hvert af öðru, en
misbeitt valdi sinu; þess vegna áttu þau að líða undir lok.
En í þeirra stað átti að koma ríki það, sem guð himnanna
mundi hefja. A líkingarmáli bókarinnar er það steinninn,
sem losnaði án þess að nokkur mannshönd kæmi við hann,
sem lenti á líkneskinu mikla og mölvaði járnið, eirinn, leir-
inn, silfrið og gullið, en varð að stóru fjalli og tók yfir alla
jörðina. Með líkingu þessari er lýst mismuninum mikla á
guðsríkinu og heimsríkjunum. Það á að knosa þau öll og
gera að engu, en sjálft skal það engri annari þjóð í hendur
fengið og aldrei á grunn ganga, heldur standa að eilífu. En