Hlín - 01.01.1956, Blaðsíða 63
Hlin
61
sjálfum kunn, en skýra verður fyrir lesandanum. Hann
verður einnig að gæta þess að segja ekki sömu hugsunina
tvisvar, nema hann vilji, ’að þungi hvíli á henni, þreyta
ekki lesandann með óþarfa málalengingixm, en reyna að
láta áhuga Ihans fara vaxandi, eftir því sem líður á rit-
gerðina.
Niðurlagið er oft vandásamasti kafli rkgerðarinnar.
Allir vita, að lokaorðin hafa oftast varanlegustu áhrifin,
og er oft undir þeim komið, hvaða skoðun lesandinn
liefur á ritverkinu að lestrinum loknum.
í niðurlagi er oft greinargerð lyrir afleiðingu, mati og
niðurstöðu þess, sem fjallað er um í meginhlutanum, eða
stu-tt yfirlit yfir aðalverkefni ritgerðarinnar, og loks getur
lokakafli meginmálsins verið niðurlag. Stundum getur
nemandinn skírskotað í niðurlagi til jress, sem hann hef-
ur sagt í innganginum, tengt þannig saman upphaf og
endi, til þess iað iheillegri svipur l'áist á ritgerðina.
Kennarar verða að hafa það í huga, að hin venjulega
efnisskipting á ekki við hvaða viðfangsefni sem er, og er
engan veginn einhlít. Hún hefurþóþá kosti, að nemand-
inn getur tekið efnið fastari tökum, mótað þiað hetur og
honum vex það ekki eins mikið í augum og áður, en við
það losnar hann oftast við kvíðann og óvissuna, sent fylg-
ir því vandasama verki að semja ritgerð.
En kennarinn má aldrei liindia nemandann um of við
viðfangsefnið. Þegar börn læra að lesa, verða þau fyrst
að nerna hljóðtáknin, læra síðan að kveða að, unz jrau
hafia náð lestrinum á sitt vald og þeim er hann eigínleg-
ur. Sama máli gegnir um efnisskipun í ritgerðum. í
fyrstu ritgerðunum getur verið rétt, að kennari hjálpi
nemendum til að raða niður efninu og skipuleggja það,
en smám saman verður hann að sleppa af Jreim hendinni,
unz fullum árangri er náð, -en hann er eingöngu fólginn
í því, að efnisskipunin verði nemendum eiginleg og
ósjálfráð.
Við verðurn líkia aðhafa það hugfast í ritgerðakennslu