Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 155

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 155
SKÍRNIR MINNINGAR STEFANS JÓHANNS 153 Um afstöðu Jónasar Jónssonar til stjórnarinnar eru þeir ekki heldur sam- dóma. Héðinn heldur því fram, að Jónas hafi sagt stríð á hendur málefna- samningi Framsóknarflokksins og Alþýðuflokksins 1934, er hann ritaði bréf sitt, sem áður var vikið að. Hafi hann unnið gegn því og torveldað það á marg- víslegan hátt, sbr. t. d. Skuldaskil, bls. 66 o. áfr. Stefán Jóhann segir hins veg- ar, að Jónas hafi reynzt eftir að stjórnin var mynduð á margan hátt öflugur stuðningsmaður hennar, einkum framan af, sbr. I, bls. 141. Líklegt virðist mér, að Héðinn kveði full fast að orði, enda verður að hafa i huga, að hann bar þungan hug til Jónasar, er hann ritaði bók sína. Stefnuskrá Alþýðuflokksins í kosningunum 1934 var kölluð fjögurra ára á- ætlunin. Var málefnasamningur Framsóknarflokksins og Alþýðuflokksins gerð- ur á grundvelli þessarar áætlunar. Koma átti í framkvæmd hinni hefðbundnu stefnu sósíaldemókratískra flokka, - áætlunarbúskap, þjóðnýtingu og margvís- legri annarri ríkisíhlutan. Nokkur galli finnst mér á bókinni, hversu lítið Stefán Jóhann ritar um þessa stjórn, en hann lætur nægja að helga henni u. þ. b. hálfa blaðsíðu, þ. e. bls. 143 í fyrra bindi. Sjálfur tók hann þó þátt í samningum um myndun stjórnar- innar, eins og áður segir, hann undirritaði málefnasamninginn, átti sæti á Al- þingi allan tímann meðan stjórnin sat og studdi hana af heilum hug, að því er hann sjálfur segir. (I, bls. 143). Hefði óneitanlega verið fengur að því, ef höfundur hefði gert rækilega úttekt á störfum hennar bæði vegna þess, hversu mikilvægan sess hún hlýtur að skipa í sögu Alþýðuflokksins og svo hins, að hún sætti svo harðri gagnrýni, að pólitísk átök hafa naumast nokkru sinni ver- ið jafn hörð á Islandi að minnsta kosti í síðari tíma sögu þjóðarinnar. 5. Alkunnugt er, að oft hafa verið alvarlegar deilur innan Alþýðuflokksins, og þrisvar hafa þær leitt til klofnings. Vafalaust hafa margir beðið þess með nokk- urri eftirvæntingu að kynnast viðhorfi Stefáns Jóhanns til þeirra. Fyrst urðu veruleg innbyrðis átök í flokknum eftir byltinguna í Rússlandi 1917. Voru margir jafnaðarmenn þeirrar skoðunar, að byltingin boðaði betri tíma og höfðu samúð með bolsévíkum. Kveðst Stefán Jóhann hafa verið með- al þeirra. Þó leið ekki á löngu, áður en hann tók „ákveðna og harða afstöðu gegn kommúnismanum“. Verður ekki af honum skafið, að þeirri stefnu hafi hann fylgt dyggilega jafnan síðan. En slíka afstöðu tóku ekki nærri allir flokks- bræður hans, og harðar deilur eru innan Alþýðuflokksins á árunum 1922-1930, eða þar til Alþýðuflokkurinn klofnar og Kommúnistaflokkur íslands stofnaður. Alvarlegri verða átökin eftir kosningarnar 1937, en í þeim tapaði Alþýðu- flokkurinn nokkru fylgi og meðal þeirra, sem náðu ekki kjöri, var Stefán Jó- hann. Hann gefur Héðni aðallega sök á átökunum, sem nú hófust og segir m. a.: „Eftir ósigur Alþýðuflokksins í alþingiskosningunum 1937 var engu lík- ara en Héðinn Valdimarsson hefði misst allt jafnvægi og vonbrigÖi hans og geðríki borið góðar gáfur hans ofurliði. í þessu ástandi eygði hann ekki ann-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.