Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 176

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 176
174 RITDÓMAR SKÍRNIR veikir vitaalega allverulega rannsóknargrundvöll höfundar. Andersson játai einnig í formála, að sögurnar falli misjafnlega að kenningum hans. Til að mynda á hann í erfiðleikum með Eyrbyggju og Vatnsdælu, sem ekki vilja láta að kerfinu. Þetta veikir mjög grundvöll kenninga höfundar og vekur efasemdir lesandans um réttmæti þeirra. Höfundur slær einnig vamagla í for- mála: I set up norms only to clarify the structure in general. The point is not that the norms are applicable everywhere, but that they provide a reasonable basis for comparison. It is an attempt to reduce the chaos to manageable proportions and offer one possible reading. Þessu er til að svara að með nógu mikilli einföldun má vitaskuld finna skyldleika við æði margar sögur. Þetta virðist mér vera helzti galli á riti Anderssons, að hann einfaldi málið um of. Annar galli er sá, að höfundur gerir sögunum skil í sömu röð og gert er í Islenzkum fornritum, en gerir ekki grein fyrir hinum langa þróunartíma sagnanna. íslendingasögur eru ritaðar í um það bil 150 ár og taka miklum breytingum. Eðlilegra hefði verið að raða þeim nokkurn veginn í tímaröð, eftir því sem hægt er, og gera jafnframt grein fyrir þróunarbreytingum. Þá hefði trúlega komið betur í ljós en ella hvaða vankantar eru á kenningum Anderssons og hvers vegna. Rannsókn sagnanna birtist lesanda í öðrum hluta bókarinnar í þremur at- riðum. Fyrst gerir höfimdur grein fyrir efnisþræði, síðan setur hann með sér- stökum hætti upp skema yfir einstök atvik og þýðingu þeirra innbyrðis og fyrir byggingu sögunnar, í þriðja lagi gerir hann athugasemdir við hverja sögu. Þarna kemur oft í ljós að sumar sögur eru nákomnari en aðrar, svo sem eðlilegt má teljast, en veikir jafnframt heildarsamanburðinn. Sem dæmi um þetta má nefna skyldleika í byggingu hjá Hallfreðar sögu, Gunnlaugs sögu, Kormáks sögu og Bjarnar sögu hítdælakappa. En engum vafa er það undirorpið, að þessi athugun á sögunum í síðari hluta bókarinnar mun verða mörgum erlendum stúdentum að gagni við að átta sig á sögunum, einkum þeim sem ekki ráða fullkomlega við íslenzka tungu. Fyrri hluta bókarinnar er skipt í þrjá kafla, sem heita The Structure of the Saga; The Rhetoric of the Saga; The Heroic Legacy. í fyrsta kafla er með öðrum orðum fjallað um byggingu sagnanna. Höf- undur fjallar í upphafi um Þorsteins þátt stangarhöggs, þar sem hann telur sig finna skýr atriði í byggingu, sem sameiginleg séu íslendingasögum í heild. Atriðin eru sex talsins: Introduction (kynning), Conflict (deila), Climax (ris, hámark), Revenge (hefnd), Reconciliation (sættir), Aftermath (sögulok). Upphaf sagnanna (kynning) einkennist af hæglátri kynningu aðalpersóna - oft með löngum ættartölum. Höfundur bendir á, að tema sagnanna sé deilur og kynningin í upphafi þjóni þeim tilgangi að gera grein fyrir deiluaðilum, annaðhvort saman eða hverjum fyrir sig. Þess er og getið að í kynningu brjóti höfundur gegn hlutlægnisreglunni með því að fella dóma um þá sem kynntir eru, en jafnframt séu boðuð þau tíðindi er sagan síðan fjallar að verulegu leyti
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.