Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 184

Skírnir - 01.01.1968, Blaðsíða 184
182 RITDÓMAR SKÍRNIR lega flatt upp á mann, en honum hættir hinsvegar mjög til að láta andagiftina eða skáldmerina hlaupa meS sig í gönur, þannig aS fullyrSingar hans verða fáránlegar við nánari umhugsun, að vísu einatt hnyttilega fáránlegar, svo hann á vísa vörn aðdáenda sinna sem benda á bágborið skopskyn Islendinga því til sönnunar að andagift sé illa séð á íslandi (sem er herfilegt öfugmæli, sbr. Gröndal, Þórberg, Tómas og Stein Steinarr). Ég býst við að kollegum Halldórs ýmsum, sem reynt hafa að draga fram lífið á ritstörfum, þyki í meira lagi kynleg umræða hans um kjör og vinnu- skilyrði rithöfunda á íslandi. Eftirfarandi kafli er kjarninn í þeirri umræðu: „Þeir sem Ijóð semja eða smærri verk óbundins máls ættu að geta unnið störf meðfram part úr degi án þess skáldskapur þeirra bíði hnekki. En maður sem ætlar að skrifa skáldsögu í fullri stærð verður að vera vakinn og sofinn yfir verkinu í tvö ár samfleytt eða leingur. Ef hann á ekki frænku í bænum eða mömmu uppí sveit, ellegar eiginkonu sem trúir á hann og er fús að standa í búð eða sitja á saumastofu hans vegna meðan hann er að, þá gæti farið illa. Þyki rithöfundur á íslandi nokkurneginn duganlegur fær liann einhver höf- undarlaun úr ríkissjóði, nema honum hafi orðið á að skrifa lyklaróman um stjórnmálamenn heildsölukaupmenn eða blaðstjóra og aðrar helgar kýr sem sér- hvert þjóðfélag verður að hafa. Vel má og vera að hann fái ekki altof kröfu- hart embætti sem bókmentaráðunautur skóla eða safna, ef honum er þá ekki af hinu opinbera afhent hálendi íslands undir einhverju yfirskini, tam. gera mælingar, gá að mæðiveikirollum eða telja gæsir; mætti líka grafa upp forn- kirkjur, kanski hof. Margir bændur á íslandi eru enn sem fyr skáld og rit- höfundar, og fjöldi presta lækna og lögfræðínga hefur lagt og leggur görva hönd á fagrar bókmentir“. Nú sér hver sæmilega upplýstur lesandi að í þessum kafla eru þónokkur sannleikskorn, en ýkjurnar eru svo stórkostlegar og virðingarleysið fyrir nökt- um staðreyndum samtímans svo gegndarlaust, að mann rekur í rogastanz. Hvar eru þeir prestar, læknar og lögfræðingar sem leggja „görva hönd á fagrar bók- mentir“, svo orð sé á gerandi? Hvað segja ungu rithöfundarnir - þeir einu sem nú semja duganlegar bókmenntir á íslenzku - um „hlunnindin" sem Halldór t'undar af svo stakri eljusemi? Hversvegna reynir nóbelsskáldið ekki að brjóta til mergjar þau raunverulegu vandkvæði sem rithöfundar á íslandi eiga við að stríða? Hvaða tilgangi þjónar þessi yfirborðslega hótfyndni? Svipað er uppá teningnum þegar sögunni víkur að bókaútgáfu á íslandi. Halldór kostar kapps um að halda lífinu í þeirri gömlu þjóðsögu að íslend- ingar séu mesta bókaþjóð í heimi. Hann heldur því blákalt fram að meðal- upplög bóka hérlendis séu svipuð og hjá milljónaþjóðum, sem er hrein fá- sinna; við lesum að meðaltali hvorki fleiri né betri bækur en aðrar menn- ingarþjóðir, þvert á móti. Að vísu dregur Halldór hálfvegis í land með full- yrðingu sína þegar talinu víkur að „pappírsbökum" sem hann nefnir svo (aðr- ir hafa nefnt slíkar bækur „pappírskiljur“ og ýmsum öðrum skrýtilegum heit- um). Hefur hann mikla skömm á pappírsbökum, segir þær vera „handa fá-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.