Tímarit Máls og menningar - 01.11.2012, Blaðsíða 97

Á d r e p u r
TMM 2012 · 4 97
hann ræktar á túnunum sínum, bóndi sem verður að sætta sig við að bera á að vori
en getur ekki valið sjálfur þá grastegund sem honum geðjast best að.“
III
Ég hafði hætt mér inn í vangaveltur um rakstur á kynfærahárum, komist að því að
samfélagið væri undirlagt af þrælslegu gildismati en endað í samræðum sem tóku á
sig mynd fróðleiksdálks í Bændablaðinu. Það sem um hríð hafði virst svo augljóslega
verkefni fyrir skólana, reyndist ekki vera verkefni yfirleitt – hvorki fyrir skólana né
aðra. „Siðferðið er ekki verkefni, það er lífið sjálft“ hafði kunningi minn sagt og
þetta suðaði í eyrum mér. Þegar ég horfði í kringum mig með þessa setningu í eyr-
unum, hlustaði á fólk sem vildi ná langt og las auglýsingar frá háskólunum sem vilja
hjálpa fólki að ná árangri í lífinu, þá gat ég ekki betur séð en að það væri einmitt litið
á siðferðið sem verkefni. Hafði kunningi minn líka gleymt að deyja á öldinni sem
leið?
En getur hið góða líf, hvað sem það annars er, verið verkefni? Samkvæmt þessari
hugmynd byrjum við tilveruna sem börn utan við lífið en við höfum skólana til að
undirbúa okkur. Ef vel tekst til með undirbúninginn, þá komum við okkur vel fyrir
á vinnumarkaði. Þar byrjar verkefnið fyrir alvöru. Á meðan við reynum að fóta
okkur í samkeppninni um metorð og virðingu gætum við þurft að fresta því að vera
heiðarleg, örlát, gjafmild, réttsýn og umhyggjusöm. Við gætum þurft að fresta þessu
þangað til betur stendur á. Afrakstur verkefnisins er svo metinn á mælikvarða sam-
félagsins, einkum í fermetrum og hestöflum, eftir duttlungum tískunnar sem boðar
hreinar línur, tómlegar stofur og gljáandi eldhús. Þegar búið er að koma sér upp
góðu lífi, tekur næsta verkefni við, en það er að lifa vel. Aftur fór ég á stúfana og
gerði vettvangsrannsókn í blöðum, sjónvarpi og á netinu. Línurnar voru fremur
skýrar. Að lifa vel er að lifa ríkulega, svala löngunum sínum, fá útrás fyrir hvatir
sínar, og hvíla sig í huggulegheitum þess á milli.
En hvernig tengist þetta þá því hvort konur raka píkuhárin í burtu eða ekki? Var
ég alveg búinn að týna þræðinum sem ég hafði verið að spinna? Nei, reyndar ekki.
Þráðurinn var þarna, býsna vel spunninn. Hið góða líf, eins og það birtist í tíðarand-
anum, er nefnilega ekki fyrir konur, þær eru bara hluti af því. Sá sem hefur komið
sér upp góðu lífi á ekki bara stórt hús og kraftmikinn bíl, hann á líka konu sem fer
vel í stofunni, er glæsileg við hlið hans í bílnum, svalar löngunum hans í eldhúsinu
og er vettvangur útrásar í svefnherberginu. Í tískunni sem vill hafa allt hreint og
beint, og í tíðarandanum sem gerir ráð fyrir að allt sé undirorpið mannlegri stjórn-
visku, er hverskyns truflun óæskileg, óreiða er dauðasynd og náttúran táknar hand-
anheim sem ber að sigrast á eða forðast að öðrum kosti. Dýr tilheyra náttúrunni og
eru loðin en fólk er ekki hluti af náttúrunni, það stendur utan við hana – ofan við
hana – og þess vegna hafa karlar, sem vilja koma sér upp góðu lífi, ekki áhuga á
konum með hár á líkamanum. Í þessum heimi karlmennskunnar gjaldfella píkuhár-
in konuna.