Bibliotheca Arnamagnæana - 01.10.1957, Page 284
266 FEJL OG SKØDESLØSHEDER I OVERSÆTTELSEN
tage, at den går tilbage til archetypos, hvor Gissur Einarsson må have
oversat sit nedertyske forlæg rigtigt, men kan have glemt en nasalstreg over
u(v). Det foregående andlite har fået afskriverne til at godtage mijskunar
(gen. sg.) augvm som et grammatikalsk korrekt sideordnet led, og fejlen
er ikke blevet opdaget ved de revisioner, der er gået umiddelbart forud
for trykningen af M og N. Derimod har C den rigtige tekst, og her vil
det ikke være urimeligt at opfatte ongum som udtryk for en bevidst ret-
telse på basis af skriverens kendskab til en udenlandsk paralleltekst.
Af en noget anden karakter er for eks. A’s vindurin for vidurin Prov.
26,21 (jfr. side 343 f.). Her er teksten kun overleveret i to håndskrifter, og
B har vidr, hvorfor det vil være urimeligt at ville føre A’s fejl tilbage til
archetypos. Ligeledes AC’s vindurin for vidurin Eccli. XXVIII, 12 (jfr. side
341). Her har BD vidurin, og archetypos har højst sandsynlig haft det
samme. I disse to eksempler er fejlen desuden ikke afstedkommet ved en
ubevidst forglemmelse af en nasalstreg, men skyldes en ren misforståelse
af teksten.
Enkelte af de i håndskrifterne konstaterede ufrivillige overspringelser
kan med en viss sandsynlighed føres tilbage til oversætteren. Et eksempel
herpå er:
XLIII.l: ABCD: Menn sia hans dijrd af (BCD: a) beirre megttugu (D: 4-) mycklu
hæd aa heim klaara festingar himne/
1541: Men siit syne Herlicheyt/ an der mechtigen groten Hogede/ an dem hellen Fir-
mamente/ vnde an dem schonen Hemmel.
1545: Man sihet seine Herrligkeit/ an der mechtigen grossen Hohe/ an dem hellen
Firmament/ an dem schonen Himel.
1538: Cernitur maiestas eius in illa ingenti, et maxima altitudine, in illo lucido, æterno
firmamento, ornatissimi et formosissimi cæli.
Vulg.: Altitudinis firmamentum pulchritudo ejus est, species cæli in visione gloriæ.
T.: Man seer hanss hærlighed paa den mechtige store høylighed/ paa det klare firma-
ment/ oc paa den deylige hemel.
1550: Mand seer hans Herlighed/ paa den mectige store Høylighed/ paa det klare
Firmamente/ paa den deylige Himmel.
M: Menn sia hans Dyrd af beirre mektugu myklu hæd/ a beim klara festingar Himni.
N: Menn sia hans Dyrd af peirre Mektugu myklu hæd/ a beirre Klaaru Festing
Himensins a peim fagra Himne.
Overspringelsen, der ikke finder nogen naturlig forklaring i de an-
førte udenlandske paralleltekster, er således først rettet i N. Om andre
overspringelser se side 275f.
Der er også eksempler på, at oversætteren forveksler nedertyske ord,
idet han i enkelte tilfælde fejlagtig identificerer sjældnere ord med gloser
af større alment betydningsindhold eller større frekvens: