Úrval - 01.12.1943, Blaðsíða 13

Hér er lýst þeim vandamálum, sem bíða Bandamanna,
þegar stjórn Hitlers hrökklast frá.
Hvað skeður við fall nazismans?
Grein úr „The American Mercury",
eftir Dorothy Thompson.
\ 7IÐ fall nazistastjórnarinnar
V í Þýzkalandi stöndum vér
andspænis vandamáli, sem vér
höfum sjálfir vakið upp.
Vér höfum sett Þýzkalandi
þrjá ósamrýmanlega kosti: að
herinn gefizt skilyrðislaust upp;
að nazistar leggi niður völd; og
að lög og réttur verði varðveitt.
Þessi þrjú skilyrði eru í mót-
sögn hvert við annað. Fall
stjómarinnar er sama sem af-
nám allra borgaralegra stjórn-
arvalda; uppgjöf hersins er
sama og brottfall allra hernað-
arvalda. Og þar sem hvorki eru
borgaraleg né hernaðarleg yfir-
völd, ríkir stjórnleysi.
En hersveitir vorar munu
taka að sér að framfylgja
hvorutveggja og koma þannig
í veg fyrir stjórnleysi, segja
menn. Slíkt svar ber vott um
skort á ímyndunarafli og þekk-
ingu á stjórnmálaástandinu í
Þýzkaiandi. Það tekur tíma fyr-
ir hersveitir Bandamanna að
taka við af hinum sigraða her,
Þó að rás viðburðanna —- og þá lík-
lega einna helzt Moskvaráðstefnan
— kunni að hafa gert ályktanir frú
Thompson í þessari grein að ein-
hverju leyti úreltar, þá er hin at-
hyglisverða og glögga skilgreining
hennar á þeim öflum, sem verða
munu að verki í Þýzkalandi við í'all
nazismans enn í fullu gildi og vel
þess verð, að henni sé gaumur gefinn.
og fullvíst má telja, að stjóm-
arfarslegt hrun komi á undan
hemaðarlegu hruni.
Stjórnmálalegt hugarfar hinn-
ar þýzku þjóðar hefir verið að
breytast hægt og hægt á und-
anförnum mánuðum, og þessi
breyting mun verða örari. Loft-
árásirnar á Þýzkaland hafa
valdið miklum tiiflutningum
fólks í landinu og aukið kynni
þess við þær tíu milljónir er-
lendra verkamanna, sem nú
dvelja í landinu, en það er helm-
ingur alls verkalýðsins.
Öðru máli gegnir um herinn.
Ekkert bendir til, að siðferðis-