Úrval - 01.12.1943, Blaðsíða 64

62
ÚRVAL
sem þeir gætu heyrt stórskota-
hríðina og hinar tiðu loftárásir,
og hjúkra þeim þar. Sextíu af
þessum mönnum voru komnir
á vígvöllinn aftur eftir 4 daga.
Eftir 3 vikur voru 44, af þess-
um 60, athugaðir. Allir, nema
5, höfðu lent í hörðum orust-
um og staðið sig vel. Flestir
þeirra börðust herferðina á
enda og kenndu sér einskis
meins. Hinir 35, sem sýndu
engin batamerki að 4 dögum
liðnum, voru sendir á herspít-
ala til frekari meðferðar. Flest-
ir þeirra náðu sér þar svo vel,
að þeir voru færir um alla
vinnu aftan víglínunnar.
Hanson lýsti fyrir mér einu
slíku tilfelli sem góðu dæmi: í
bardögunum nálægt Sedjenane
fannst fótgönguliði ráfandi eft-
ir mikla loftárás og skothríð úr
sprengjuvörpum. Hann var
mállaus, hríðskalf og kipptist
hastarlega við, ef komið var við
hann. Hann var háttaður niður
í rúm, gefið nóg að borða og
róandi lyf, svo að hann gæti
sofið. Eftir 2 vikur gat hann
talað, en hann hló líka og æpti
og hrópaði „steypiflugvélar“
og skreið undir rúmið. Hann
gat spilað á harmoniku, en spil-
aði alltaf sama lagið og varð þá
alveg frá sér numinn og tá,rin
streymdu niður kinnar hans.
Undir deyfiáhrifum natrium-
pentothal lifði hann aftur upp
bardagana og talaði um þá. Við
urðum þess vísari, að hann
hafði lagt út í bardagana mjög
uggandi um konu sína, sem var
með barni, og lagið sem hann
spilaði, var uppáhaldslagið
hennar. Hann náði sér á 4 vik-
um, og þó að hann fari aldrei
aftur á vígvöllinn, þá getur
hann unnið önnur störf og er
Jaus við varanlega geðbilun,
sem hefði gert hann að byrði á
þjóðfélaginu til æviloka.
Hanson sagði mér aðra sögu
um vægari bilun: Ungur skrið-
drekaekill hafði verið í hörðum
bardögum dögum saman. I or-
ustunni um Kasserineskarðið
hafði einn af áhöfn skriðdrek-
ans stungið höfðinu út um
turnopið og fékk 88 millimetra
sprengikúlu í andlitið. Höfuð-
laus búkurinn valt að fótum
ekilsins. Hann stöðvaði skrið-
drekann, klifraði út úr honum
og hljóp í einlæga hringi og
neri saman höndum. Til okkar
var komið með hann grátandi
og líkamlega úttaugaðan. Við
gáfum honum róandi lyf og mat
og skýrðum fyrir honum, hvað