Úrval - 01.12.1943, Blaðsíða 57

HVERT — OG HVERS VEGNA
55
en það stafar af hinum geysi-
mikla en hægfara þroska heil-
ans.
Ennfremur ætti sérhver ein-
staklingur, sem er heill til lík-
ama og sálar, að hafa rétt til
að lifa eðlilegu kynferðislífi og
eiga börn.
Allir ættu að vera skyldir til
að taka þátt í störfum samfé-
lagsins, eftir því sem gáfur og
geta leyfa, í frjálsri samkeppni
við samborgara sína.
Alhr-, sem hafa uppfyllt borg-
aralegar skyldur sínar, eiga að
njóta öryggis í ellinni, fá nægi-
leg frí og sjúkrahjálp.
Það er augljóst, að kröfurn-
ar um húsnæði, klæðnað og
fæðu eru mismunandi í hita-
beltislöndum, í löndum tempr-
uðu beltanna og í heimskauta-
löndum. Okkur er ljóst, að fólk,
sem býr á norðurhjara, getur
ekki búið við jafngóð lífsskil-
yrði og hinir, sem sunnar dvelja,
nema með því að starfa af
meira kappi og beita betri
skipulagningu.
Lágmarkskröfurnar eru því
að þessu leyti breytilegar, og
fer það eftir landfræðilegum og
veðurfræðilegum aðstæðum.
Tökum mataræðið til dæmis.
Menn borða af því að þeir eru
svangir, af því að þeir óska að
verða mettir eða af því að þeim
finnst maturinn girnilegur. En
ef við athugum málið nánar,
verður það flóknara. Fyrst
verður líkaminn að fá ákveðið
magn af brennsluefnum, þ. e.
svo og svo margar kaloríur.
Lífeðlisfræðingar geta reiknað
tölu þeirra út all-nákvæmlega.
Auk þess verður líkaminn að fá
ýms önnur efni, svo sem kol-
vetni, fitu og eggjahvítuefni, og
er hið síðastnefnda lífsnauðsyn-
legt. Þetta eru hinar venjulegu
fæðutegundir, en auk þeirra
þarfnast líkaminn steinefna og
fjörefna. Æskilegt magn þess-
arra efna er að nokkru leyti
þekkt, en með hverju ári verð-
ur þekkingin meiri og nákvæm-
ari. Það er hægt að reikna út
verð æskilegs mataræðis, en
verðið er mismunandi í hinum
ýmsu löndum og jafnvel lands-
hlutum. IJt frá þessu er hægt
að reikna út lágmarkslaun, sem
nægja til þess að hægt sé að
kaupa nægilegt magn af hollum
mat.
En það er einnig unnt að
reikna út aðrar nauðsynjar og
verð á þeim: Hve marga rúm-
metra hver einstaklingur þarf
af húsnæði, eldsneyti til hæfi-