Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 31
England.
FRJETTIR.
31
þó eigi um alfrjálst höfuð strjúka meSan sakir standa yfir af hálfu
svo voldugs ríkis, sem Bandaríkin eru.
Frá Jjví er sagt í fyrra í Jdossu riti, kvernig ályktargreinir
Gladstones um afnám ríkiskirkjunnar á Irlandi ri8u Tórýmönnum
a8 fullu og komu þeim frá völdum. Hin nýja þingseta byrjaði
15. dag febr., en í þingsetningarræSunni voru en nýju lög, bo8u8
um þetta mál. 1. dag marzmán. bar Gladstone fram frumvarp sitt
í málstofunni neíri og skýrSi frá J>ví, rökum þess og tilgangi, i
löngu máli snjallt og rækilega. Vjer látum oss nægja að geta
einstöku aSalatriSa. Lögin skuiu hijóta gildi frá 1. janúar 1871.
Af eignum og tekjum ríkiskirkjunnar írsku, er reiknast til 16
mill. p. sterl., skal verja hjerumbi 7Vs milljón til ýmissa landsþarfa,
t. d. spítala og atvistarhúsa fyrir blinda, mállausa, geSveika menn
e8a fávita, e8a fl. af því tagi1. Hinu verður vari8 á ýmsa vegu,
eptir ásigkomulagi, og fyrst um sinn gengur mikiS til þeirra
presta, sem nú hafa jiar embætti. LeiguliSar á kirkjujöríum
skulu eiga frumkaupsrjett á Jeim eignum. Enn fremur er til
tekiS, a8 allt tíundargjald skuli vera af tekib á 45 ára fresti,
en þab er svo a8 skiija, a8 menn skulu leysa sig undan tíundum
(me8 ákveSnu gjaldi) á þeim tíma, e8a á hálfu minni, ef jþeir
kjósa. Vi8 kosningarnar nýju, e8a hinar fyrstu eptir enum nýju
kosningarlögum, höf8u Viggar fengi8 miklu meiri afla til Jdngs,
enda varb atganga Tórýmanna rnóti lögunum hvorki svo hörb eba
atkvæbamikil, sem hún hafSi verib móti ályktargreinunum, og
var Disraeli þó enn í broddi sinnar fylkingar í nebri málstofunni.
Hann og J>eir sem öruggast fylgbu honum (Hardy, Walpole,
Northcote og fl.) höf8u J>a8 frammi, sem opt haf8i veri8 á8ur
til fundib, ab eignanám kirkjunnar væri eignarán, a8 afnám kirkj-
unnar losabi um sambandib milli iandanna, a8 J>a8 væri mesta
ábyrgbarráb, er ríki8 sleppti umsjón sinni á kirkjunni og kirkj-
unnar helgihöldum, og sleppti öllu í vald og ábyrgS safnabanna
sjálfra — og svo frv. Mótbárurnar ráku jþeir skörulega, Robert
*) Westbury lávarður komst svo napurlega að orði, að í rauninni færi
sú afneyzla fjárins ekki frá gamalli venju, þvi klerkar ríkiskirkjunnar
á Irlnndi hefðu ávallt verið blindir, ringlaðir eða vitstola.