Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 119
HollQnd.
FRJETTIR.
119
í senn, og haföi framfaraflokkurinn sigur í þeim kosningum, er
fóru fram á öndverSu sumri. Fjárhagur Hollendinga er hinn
bezti, en á seinni árum hafa þeir orðiS aS leggja ærna fje fram
til hers og landvarna, og j?ví hefir afgangurinn orSiB minni en
áSur, eSa stundum hallaS nokkuS á útgjaldamegin. A 20 árum
hafSi 106 mill. gyllina veriS variS til járnvega og 200 milljónum
til aS borga ríkisskuldir, áSur en framlögurnar tókust til her-
varnanna (eptir ófriSinn 1866). Hollendingum dregur jiaS og til
góSs munar, er árlega rennur frá nýlendum þeirra í ríkissjóSinn
— 10 milljónir, eSa meira. Á enu nýja þingi ætlar stjórnin aS
hera upp lög um aS ^bleypa niSur kjöreyri, en hann er afarhár
á Hollandi — í sumum borgunum 120—160 gyllina (í skattgjald);
enn fremur, sem sagt hefir veriS, nýmæli um afnám (eSa tak-
mörkun?) dauSahegningar. þegar ræSt var um fjárreiSulögin var
því breift, aS draga úr útgjöldunum til hers, flota og varnarvirkja,
en ráSherrarnir stóSu fast í móti. Thorhecke, er fyrrum stóS
lengi fyrir ráSaneytinu, studdi mál þeirra sem bezt, og kvaS þaS
ógjörlegt meS öllu aS treysta meinleysi annara, sem komiS væri
um kjör og kosti sumra rikja og allt ástand NorSurálfunnar, í staS
þess aS búa sig svo til varna, sem föng væru fyrir.
Sem aS vanda hjeldu Hollendingar (í miSjum nóvembermán-
uSi) hátíSina í minningu um frelsi landsins 1814 og aptnrkomu
Óraníumanna. Sama daginn var vígSur mikill varSi til minn-
ingar um þann viSburS. Á varSanum eru líkneski af Vilhjálmi
konungi fyrsta og þremur mönnum öSrum, er honum dugSu bezt
viS stjórn ríkisins, og auk þeirra kvennlíkneski, er á aS tákna
fósturfoldina sjálfa.
í desember 1868 var fólkstalan á Hollandi 3,628,468, og
liafSi hún þaS áriS aukizt um 35,450, en alls um 1,502,162
síSan 1830.